Thầy giáo vùng cao và hành trình thắp sáng con chữ nơi biên giới

Lặng lẽ vun tri thức

Gần hai thập kỷ gắn bó với Trường PTDTBT Tiểu học Dào San (xã Dào San, Lai Châu), thầy Lê Hữu Công đã trở thành người thầy thân thuộc với nhiều thế hệ học sinh vùng cao. Không chỉ dạy học sinh tiểu học, thầy còn là một trong những giáo viên tiên phong tham gia công tác xóa mù chữ cho người dân địa phương, góp phần mang ánh sáng tri thức đến với bà con nơi biên giới.

Thầy Công chuyển về công tác tại Dào San từ năm 2008 và đã có 17 năm gắn bó với vùng đất đầy gian khó này. Tại đây, con đường đến trường vẫn quanh co, dốc núi nhưng với thầy, niềm hạnh phúc giản dị nhất là được nhìn thấy học trò hồn nhiên đến lớp mỗi sớm mai. Mỗi ngày đứng trên bục giảng đều mang đến cho tôi niềm vui và động lực để tiếp tục phấn đấu, cống hiến cho sự nghiệp trồng người nơi đây.

Trong hành trình gieo chữ, thầy Công đặc biệt trăn trở với những người lớn tuổi trong bản chưa biết đọc, biết viết. Xóa mù chữ không chỉ dạy chữ mà là mở ra cơ hội đổi thay cuộc sống để bà con tự tin hơn, không còn bị phụ thuộc khi làm các thủ tục hay giao tiếp. Chính vì vậy, khi được phân công phụ trách lớp xóa mù, thầy nhận nhiệm vụ với niềm tự hào và trách nhiệm lớn lao.

Ban đầu, công việc không hề dễ dàng. Lớp học của thầy được mở ngay tại điểm trường phụ, bàn ghế cũ kỹ, ánh sáng yếu, còn học viên thì đủ mọi lứa tuổi, có người đã ngoài 50. Nhiều người e dè, ngại đến lớp vì sợ bị chê cười.

“Người lớn tuổi tiếp thu chậm, lại hay quên nếu không luyện tập thường xuyên. Có người mắt kém, tay run khiến cho việc cầm bút viết chữ rất khó khăn. Thế nhưng điều khiến thầy cảm phục là sự kiên trì và khát khao học chữ của bà con, dù bận rộn hay mệt mỏi, họ vẫn đến lớp đều đặn mỗi tối”, thầy Công kể lại.

Lớp xóa mù chữ của thầy Công chủ yếu gồm người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn, thời nhỏ chưa được đi học. Mỗi người đến lớp với một lý do riêng, nhưng đều chung khát vọng là biết đọc, biết viết. Thầy cho biết, có học viên đi bộ gần 3 km mỗi tối để đến lớp, đội đèn pin men theo con dốc tối.

“Có một cô học viên đã ngoài 50 tuổi nói muốn học để có thể đọc được tên mình, đọc những tin nhắn con gái gửi về. Câu nói ấy khiến tôi không thể quên được”, thầy Lê Hữu Công xúc động chia sẻ.

Từ những ngày đầu chỉ dám cầm bút run run, đến nay các học viên đã có thể viết được tên mình, ký vào giấy tờ, đọc hiểu bao bì thuốc hay biển báo trên đường. Không chỉ thay đổi ở kỹ năng, họ còn tự tin hơn trong giao tiếp, trong sinh hoạt cộng đồng và biết khuyến khích con cháu đến trường đầy đủ.

Lớp học như gia đình

Mỗi buổi tối ở Dào San, lớp học xóa mù chữ của thầy Công vẫn vang lên tiếng đánh vần từng con chữ. Thầy Công không chỉ là một giáo viên mà còn là chỗ dựa tinh thần cho những học viên lớn tuổi e ngại việc học. Trong lớp, thầy biến những giờ học thành khoảng thời gian vui vẻ với trò chơi, thi viết đẹp, hát theo bài học để việc học chữ trở thành niềm vui.

Trong giảng dạy, thầy áp dụng nhiều phương pháp học đi đôi với hành như học chữ qua biển hiệu và bảng tên, qua những câu ca dao hay tục ngữ quen thuộc. Thầy còn sử dụng thẻ chữ và tranh ảnh minh họa để giúp học viên dễ nhớ và hứng thú hơn với bài học. Với những bà con bận việc nghỉ học vài buổi, thầy sẽ tranh thủ kèm lại riêng hoặc nhờ học viên khá hơn giúp đỡ.

“Lớp học của tôi giống như một gia đình, trong đó mọi người giúp đỡ nhau rất nhiều, người biết nhiều chỉ lại cho người mới học. Có những hôm trời mưa, đường trơn tôi nghĩ lớp sẽ vắng nhưng khi đến nơi đã thấy các cô bác ngồi chờ sẵn. Những khoảnh khắc ấy khiến tôi thấy mọi nỗ lực của mình đều xứng đáng”, thầy Công chia sẻ.

Kết thúc mỗi khóa học, những học trò đặc biệt của thầy Công có thể viết thư, ghi chép, tính toán cộng trừ nhân chia đơn giản. Ý nghĩa hơn nữa là bà con trở nên tự tin hơn khi đi chợ, đi làm giao dịch hay ký tên trong các thủ tục hành chính. Đặc biệt, họ nhận thức ra được rằng biết chữ là biết thêm một cách để làm chủ cuộc sống.

“Điều hạnh phúc nhất là được nhìn thấy nụ cười rạng rỡ của học viên khi họ viết được tên mình. Khi ấy, tôi cảm nhận rõ ràng ý nghĩa của nghề giáo không chỉ dạy chữ mà còn giúp mở ra cánh cửa tương lai cho mọi người”, thầy Công tâm sự.