Phát triển du lịch: Đổi thay đời sống bà con dân tộc Sơn La

Tỉnh Sơn La là một tỉnh miền núi, biên giới, có diện tích tự nhiên 14.174 Km², dân số hơn 1 triệu người, có 12 huyện, thành phố, nằm ở trung tâm của các tỉnh vùng Tây Bắc. Sơn La vừa là giao điểm của nhiều nét văn hóa đặc sắc, vừa là một trong các trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh - quốc phòng chiến lược, quan trọng của vùng Tây Bắc Việt Nam. Trong những năm qua, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV xác định rõ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói riêng và của cả nước nói chung, du lịch Sơn La đã được đặc biệt quan tâm và có nhiều khởi sắc.

Sơn La đang sở hữu những tài nguyên du lịch thiên nhiên và văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc Thái, Mông, Dao... Đây là những tiềm năng lớn có thể tạo nên những sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, các du khách trong và ngoài nước. Bước đầu tỉnh đã xây dựng được các sản phẩm du lịch trên cơ sở tiềm năng thế mạnh của tỉnh như: Du lịch cộng đồng, du lịch Vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái gắn với nông nghiệp, du lịch văn hóa gắn với lễ hội, du lịch thể thao…

Phát huy lợi thế từ các sườn đồi và thung lũng bằng phẳng, đồng bào Sơn La đã xây dựng nên nhiều trang trại bò sữa, nhà vườn, cánh đồng hoa tam giác mạch, hoa cải, vườn chè… Ngoài ra, nhiều hộ còn xây mới, sửa chữa, tận dụng những ngôi nhà truyền thống để làm nhà nghỉ cộng đồng hoặc mở nhà hàng, làm các món ăn địa phương phục vụ khách tham quan.

Cùng với việc thăm quan các điểm đến hấp dẫn, du khách đến với Sơn La sẽ được cùng đồng bào tham gia trải nghiệm các hoạt động lao động, sản xuất nông nghiệp như: hái quả, trồng rau sạch, quan sát quy trình chế biến các sản phẩm từ sữa bò, hòa mình vào những điệu xòe Thái, những điệu dân ca cổ, ngủ nhà sàn truyền thống, nằm đệm bông gạo, thưởng thức đặc sản núi rừng như: thịt trâu gác bếp, cá suối nướng, bê chao, xôi ngũ sắc, rau rừng, rượu ngô men lá... Đặc biệt, các hộ làm du lịch cộng đồng được tạo điều kiện tham gia các khóa tập huấn nghiệp vụ và kỹ năng du lịch. Để tăng thêm thu nhập, đồng bào còn duy trì và phát triển nghề dệt truyền thống với nhiều sản phẩm hấp dẫn như: khăn piêu, áo thổ cẩm, túi xách, rèm cửa, khăn tay…

Đến nay, tỉnh đã tổ chức thành công các sự kiện: Du lịch “Bản tình ca Sơn La - Luông Pha Băng”, năm 2022 tại tỉnh Luông Pha Băng, Nước CHDCND Lào; Lễ kỷ niệm 60 năm ngày du lịch Việt Nam; “Sắc Màu Sơn La - Tây Bắc” tại thành phố Hà Nội năm 2020, 2022; triển khai xây dựng các Đề án phát triển du lịch như: “Phát triển Khu du lịch quốc gia Mộc Châu đủ điều kiện được công nhận vào năm 2025”. Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Sơn La cũng trình UBND tỉnh phê duyệt đề cương nhiệm vụ và dự toán lập đề án Đề án định hướng phát triển Vùng lòng hồ thủy điện Sơn La trở thành Khu du lịch quốc gia, giai đoạn 2022-2030; Đề án “Phát triển du lịch huyện Quỳnh Nhai trở thành Khu du lịch cấp tỉnh giai đoạn 2021 -–2030”

Đến nay, Sơn La cũng đã công nhận 05 khu, điểm du lịch đủ điều kiện: Khu du lịch Rừng thông bản Áng, huyện Mộc Châu; Điểm du lịch Thác Dải yếm, huyện Mộc Châu; Điểm du lịch Pha Đin top, huyện Thuận Châu; Điểm du lịch Rừng vàng, thành phố Sơn La). Đồng thời tiển khai các cuộc thi để xúc tiến du lịch Sơn La như cuộc thi Ảnh đẹp Du lịch Sơn La lần thứ III; sản phẩm quà tặng Khăn piêu đẹp lần thứ nhất; cuộc thi Tinh hoa ẩm thực món ngon; triển khai các hoạt động thông tin, xúc tiến du lịch.

Tỉnh cũng triển khai thực hiện chương trình liên kết phát triển du lịch 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng với thành phố Hồ Chí Minh; Tổ chức 03 lớp tập huấn với chủ đề: “Kỹ năng xây dựng sản phẩm du lịch khác biệt” xây dựng sản phẩm du lịch khác biệt tại di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La; tăng cường quảng bá xúc tiến du lịch tại thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Hà Nội; hỗ trợ kỹ năng xây dựng và phát triển du lịch cộng đồng.

Nhờ đó, đến nay, trên địa bàn tỉnh Sơn La hiện có 540 cơ sở lưu trú du lịch, trong đó có 38 khách sạn từ 1-5 sao, còn lại là nhà nghỉ du lịch, homestay và các loại hình lưu trú du lịch khác. Tổng lượng khách đến Sơn La từ năm 2020 – 9 tháng năm 2022 ước đạt hơn 4.828 nghìn lượt người. Doanh thu ước đạt 4.095 tỷ đồng. Đời sống bà con đã có nhiều đổi thay nhờ nguồn thu từ du lịch. Vừa qua, du lịch Sơn La đã được vinh danh là điểm đến du lịch thiên nhiên hàng đầu Việt Nam và hàng đầu Châu Á.

Mục tiêu, định hướng phát triển du lịch Sơn La trong thời gian tới là phát triển Khu du lịch quốc gia Mộc Châu trở thành một trong những khu du lịch hàng đầu của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. Đồng thời xây dựng vùng lòng hồ thủy điện Sơn La định hướng trở thành Khu du lịch quốc gia. Phấn đấu đến năm 2025, Sơn La đón 5,2 triệu lượt khách, tổng doanh thu từ dịch vụ du lịch đạt 5.800 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 15-20%/năm.