VN-Index sau tăng tốc: Nền vững, dư địa cần thêm thời gian

Thanh khoản duy trì cao, chính sách và kỳ vọng Fed

Một trong những điểm tựa quan trọng nhất của thị trường hiện nay là dòng tiền trong nước. Sau giai đoạn dài giao dịch ảm đạm, thanh khoản đã trở lại mức kỷ lục. Số liệu từ VDSC cho thấy giá trị khớp lệnh bình quân trên HOSE đã vượt 46.000 tỷ đồng/phiên, trong đó VN30 chiếm khoảng 51,9%, VNMID 40,2% và VNSMALL 8%. Điều này phản ánh vốn nội không chỉ tập trung ở nhóm bluechip mà còn lan tỏa sang mid-cap và small-cap, tạo độ bền cho dòng tiền. Chuyên gia VDSC nhận định: “Điểm đáng chú ý là không chỉ có dòng vốn ngắn hạn tìm cơ hội, mà nhà đầu tư trong nước đang đóng vai trò giữ nhịp ổn định cho thị trường”.

Về chính sách tiền tệ, xác suất Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất 25 điểm cơ bản trong kỳ họp tháng 9 theo CME FedWatch đã lên tới hơn 80%. Nếu kịch bản này xảy ra, đồng USD nhiều khả năng hạ nhiệt, áp lực lên tỷ giá giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) duy trì thanh khoản. Ngược lại, nếu Fed duy trì mức lãi suất hiện tại, lợi suất trái phiếu Mỹ có thể tăng trở lại, gây biến động cho dòng vốn toàn cầu. Trong bối cảnh đó, việc NHNN bán ngoại tệ kỳ hạn cuối tháng 8 cho thấy sự chủ động, vừa ổn định tỷ giá, vừa không rút bớt tiền đồng khỏi hệ thống – một động thái được các chuyên gia đánh giá là “giữ thế cân bằng hợp lý”.

Ngoài ra, tháng 9 còn gắn liền với kỳ đánh giá nâng hạng thị trường của FTSE Russell. Trong kịch bản lạc quan, Việt Nam có thể được đưa vào danh sách “đủ điều kiện nâng hạng” từ cận biên lên mới nổi. Ngay cả khi quyết định cuối cùng chưa được đưa ra, chỉ riêng kỳ vọng nâng hạng cũng đủ để củng cố tâm lý nhà đầu tư và giữ lửa cho thanh khoản. Các chuyên gia VDSC nhấn mạnh: “Dù điểm số khó tăng tốc, nhưng dòng tiền trong nước sẽ tiếp tục là nhân tố giữ nhịp quan trọng cho thị trường trong tháng 9”.

Định giá tiệm cận, vai trò khối ngoại và quá trình tích lũy

Dư địa tăng điểm mạnh của VN-Index trong ngắn hạn không còn nhiều. Sau nhịp tăng hơn 12% trong tháng 8, P/E toàn thị trường đã tiến sát 15,6 lần, tương đương mức trung bình 10 năm. Các chuyên gia chỉ ra rằng trong lịch sử, mỗi khi định giá tiệm cận ngưỡng này, TTCK thường bước vào giai đoạn tích lũy, độ rộng thu hẹp, và dòng tiền có xu hướng phân hóa mạnh. Nói cách khác, từ nay, VN-Index khó bứt phá đồng loạt mà sẽ đi ngang trong biên độ, nhường chỗ cho sự xoay vòng vốn giữa các nhóm ngành.

Trong khi đó, khối ngoại tiếp tục là nhân tố gây áp lực. Chỉ riêng tháng 8, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng hơn 42.000 tỷ đồng – mức cao hiếm thấy trong nhiều năm. Họ tập trung bán ở nhóm vốn hóa lớn như ngân hàng, bất động sản, thép, khiến biến động chỉ số bị khuếch đại. Chuyên gia phân tích VDSC bình luận: “Dù dòng vốn nội đủ mạnh để hấp thụ, nhưng quy mô bán ròng lớn từ khối ngoại vẫn tạo ra lực cản với chỉ số, đặc biệt khi thị trường tiệm cận vùng định giá cao”.

Yếu tố quốc tế cũng làm tăng tính bất định. Nếu Fed chậm nới lỏng, lợi suất dài hạn duy trì ở mức cao, dòng vốn có thể rời bỏ các thị trường mới nổi. Khủng hoảng nợ công tại Mỹ và châu Âu, hay rủi ro địa chính trị ở Trung Đông, đều có khả năng tác động tới giá dầu và lạm phát toàn cầu. Cùng lúc, giá vàng duy trì quanh vùng kỷ lục cho thấy tâm lý trú ẩn chưa hề giảm bớt, phản ánh sự thận trọng của nhà đầu tư quốc tế. VDSC cho rằng, trong bối cảnh này, chiến lược hợp lý nhất là “giữ sức mua vừa phải, đa dạng hóa danh mục và chỉ ưu tiên những cổ phiếu có nền tảng cơ bản bền vững”

Dù vậy, triển vọng trung hạn vẫn tích cực. Các chuyên gia VDSC đặt dải dự phóng VN-Index trong năm 2025 ở mức 1.527–1.758 điểm. Để vượt đỉnh bền vững, thị trường cần thêm động lực từ tăng trưởng EPS, đặc biệt ở nhóm ngân hàng, bất động sản và vật liệu xây dựng. Khi đó, giai đoạn tích lũy hiện nay sẽ trở thành bước đệm cho chu kỳ tăng trưởng mới.

Dòng tiền xoay vòng – cơ hội trong phân hóa ngành

Tháng 9 không phải cuộc đua tốc độ, mà là giai đoạn sàng lọc, nơi dòng tiền nội tiếp tục đóng vai trò quyết định sau khi đã hấp thụ áp lực bán ròng từ khối ngoại. Chuyên gia VDSC nhận định: “Cấu trúc dòng vốn hiện tại cho thấy sự xoay vòng là xu hướng chủ đạo, từ nhóm trụ cột sang các ngành hưởng lợi đầu tư công, rồi đến những cổ phiếu gắn với chu kỳ xuất khẩu. Đây chính là quá trình thị trường tích lũy để chuẩn bị cho nhịp đi mới”.

Trước hết, nhóm cổ phiếu ngân hàng và bất động sản vẫn là hai “bộ ổn định” của TTCK. Tháng 8, chính nhóm này đã kéo VN-Index bứt phá mạnh, với thanh khoản bình quân ngân hàng trên 14.000 tỷ đồng/phiên và bất động sản hơn 5.000 tỷ đồng. Sang tháng 9, nhiều cổ phiếu đã tăng giá đáng kể, nhưng những ngân hàng đầu ngành như BID, CTG vẫn giữ vai trò “neo” chỉ số nhờ nền tảng tài chính vững và dư địa tín dụng ổn định. Ở phía bất động sản, triển vọng sáng hơn ở các doanh nghiệp gắn trực tiếp với hạ tầng và khu công nghiệp, hưởng lợi từ dòng vốn FDI tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam.

Kế đến, vật liệu xây dựng và hạ tầng trở thành lớp động lực thứ hai. Các chuyên gia VDSC nhấn mạnh cổ phiếu nhóm đá xây dựng tại Nam Bộ, với các doanh nghiệp như VLB, NNC, DHA, CTI, sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ tiến độ đẩy mạnh đầu tư công giai đoạn 2025–2030. Riêng CTI còn có “câu chuyện riêng” khi tái cấu trúc tài chính nhờ nguồn tiền thanh lý BOT, mở ra khả năng giảm nợ và tăng sức cạnh tranh. Số liệu thanh khoản cho thấy dòng vốn đã bắt đầu dịch chuyển vào nhóm này, khi giá trị giao dịch bình quân của ngành nguyên vật liệu vượt 4.400 tỷ đồng/phiên trong tháng 8.

Cuối cùng, chu kỳ xuất khẩu hồi phục mở ra cơ hội alpha cho những cổ phiếu cơ bản tốt. Trong danh mục chiến lược, chuyên gia VDSC đưa VHC trở lại, nhấn mạnh định giá của doanh nghiệp này vẫn hấp dẫn trong bối cảnh đơn hàng Mỹ và châu Âu cải thiện từ quý III. Cùng với đó, một số mã mid-cap và small-cap như FRT (bán lẻ), HSG (thép) hay PHR (cao su) có thể trở thành điểm sáng riêng lẻ, khi vừa có nền tảng tài chính ổn định, vừa hưởng lợi từ chu kỳ hồi phục. Dù vậy, rủi ro với nhóm này không nhỏ: nếu nhu cầu toàn cầu suy yếu hoặc tâm lý thị trường đảo chiều, vốn có thể rút ra rất nhanh.

Theo chuyên gia VDSC, chiến lược hợp lý trong tháng 9 là giữ nhịp bằng trụ chất lượng, tận dụng cơ hội ở nhóm hưởng lợi đầu tư công, và chọn lọc kỹ những cổ phiếu có chu kỳ xuất khẩu hoặc câu chuyện riêng biệt. Sự phân hóa sẽ ngày càng rõ rệt, và chỉ những nhà đầu tư kiên nhẫn, kỷ luật mới có thể biến giai đoạn tích lũy này thành lợi thế.