Những dấu ấn nổi bật trong hành trình xây dựng nông thôn mới ở Nghệ An

Tuyến đường N5 (Quốc lộ 7C) dài hơn 63 km kết nối miền Tây Nghệ An với Khu kinh tế Đông Nam và cảng Cửa Lò. Ảnh VnExpress

Hạ tầng tạo đột phá - động lực tăng trưởng mới

Phát triển cơ sở hạ tầng được xem là một trong những thành tựu nổi bật nhất của Nghệ An trong tiến trình xây dựng nông thôn mới. Giai đoạn 2021 - 2024, Tỉnh đã huy động hơn 33.000 tỷ đồng từ ngân sách, doanh nghiệp và đóng góp của người dân để đầu tư cho các tiêu chí NTM, trong đó giao thông nông thôn chiếm tỷ trọng lớn nhất.

Nhiều công trình trọng điểm đã tạo ra tác động lan tỏa mạnh mẽ, như tuyến đường N5 (Quốc lộ 7C) dài hơn 63 km kết nối miền Tây Nghệ An với Khu kinh tế Đông Nam và cảng Cửa Lò, giúp rút ngắn một nửa thời gian vận chuyển hàng hóa. Cùng với đó, dự án nâng cấp Quốc lộ 7A đoạn Diễn Châu - Đô Lương với tổng vốn hơn 1.300 tỷ đồng đang được đẩy nhanh tiến độ nhằm đáp ứng yêu cầu lưu thông ngày càng tăng.

Tại các xã như Hưng Nguyên, Hưng Nguyên Nam và Lam Thành… đã ghi nhận nhiều bước tiến trong phát triển giao thông. Hiện có 19 tuyến đường với tổng chiều dài 116,9 km, đảm bảo 100% các tuyến đường do địa phương quản lý đều thuận tiện cho xe ô tô lưu thông, đồng thời kết nối hiệu quả tới trung tâm hành chính các xã.

Nhằm tạo nền tảng vững chắc cho phát triển giao thông nông thôn, thời gian qua, tỉnh Nghệ An đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách quan trọng. Các chính sách này gắn chặt với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông địa phương theo hướng hiện đại, bền vững, kết nối thông suốt giữa các tuyến quốc lộ - tỉnh lộ - đường liên xã - liên thôn và bản vùng sâu, vùng xa.

Với phương châm "Nhà nước và Nhân dân cùng làm", chính quyền và nhân dân các xã trong Tỉnh tiếp tục chung sức, đồng lòng, phát huy tối đa các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới. Người dân không chỉ đóng góp vốn, hiến đất mà còn tham gia hàng nghìn ngày công để làm mới, mở rộng, nâng cấp đường giao thông, xây cầu, đắp kè... Mỗi địa phương linh hoạt triển khai theo điều kiện thực tế, đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả và phù hợp với quy hoạch tổng thể của Tỉnh.

Đời sống văn hóa được nâng cao

Nghệ An không chỉ chú trọng phát triển kinh tế mà còn đặc biệt quan tâm đến nâng cao chất lượng đời sống văn hóa và bảo vệ môi trường. Các hoạt động văn hóa, thể thao được đẩy mạnh thông qua các phong trào "Làng văn hóa", "Gia đình văn hóa" và phát triển các câu lạc bộ cộng đồng, tạo không gian sinh hoạt phong phú, gắn kết tình làng, nghĩa xóm.

Việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống như dân ca Ví, Giặm, Ca Trù, các lễ hội, cùng với bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số như Thái, Khơ mú, Mông... đã làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người dân nông thôn. Song song với đó, hệ thống di sản văn hóa với 2.602 di tích và danh thắng, trong đó có 485 di tích được xếp hạng (gồm 6 di tích quốc gia đặc biệt), cũng được chú trọng bảo tồn, góp phần làm giàu thêm kho tàng văn hoá; tạo tiềm năng, thế mạnh cho du lịch nông thôn phát triển.

Công tác bảo vệ môi trường được triển khai tích cực với các hoạt động xử lý rác thải, bảo vệ nguồn nước và cải thiện cảnh quan nông thôn. Các phong trào "Ngày Chủ nhật xanh", "Ngày thứ Bảy tình nguyện" đã nâng cao ý thức cộng đồng, góp phần xây dựng các tuyến đường nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp. Tỷ lệ người dân sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 89,5% vào cuối năm 2024 là minh chứng cho nỗ lực này, góp phần cải thiện chất lượng sống, đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững cho khu vực nông thôn.

Có thể thấy, nhờ chương trình NTM, Nghệ An đã tạo ra một môi trường sống xanh, sạch, đẹp và an toàn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Những đổi thay tích cực này không chỉ nâng cao đời sống cho người dân mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển du lịch nông thôn, thu hút du khách trong và ngoài nước, mang lại thu nhập ổn định và bền vững cho người dân địa phương.

Hướng tới nông thôn thông minh, hiện đại

Đặt mục tiêu nâng tầm chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) theo hướng hiện đại, bền vững và gắn với chuyển đổi số. Nghệ An tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát động các phong trào thi đua, qua đó nâng cao nhận thức cộng đồng và huy động sự tham gia rộng rãi của người dân, doanh nghiệp trong thực hiện các tiêu chí NTM.

Theo đó, các mô hình hay, sáng kiến hiệu quả sẽ được nhân rộng trên các phương tiện truyền thông, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội. Các mô hình này được Tỉnh tăng cường chỉ đạo, giám sát và triển khai đồng bộ từ Tỉnh đến cơ sở, bảo đảm tiến độ, chất lượng và sự đồng nhất trong quá trình thực hiện.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm xây dựng NTM năm 2025 của Nghệ An là tiếp tục xã hội hóa nguồn lực, khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân tham gia đầu tư vào các công trình hạ tầng, chỉnh trang nông thôn, phát triển sản xuất. Cùng với đó là các giải pháp linh hoạt để duy trì, vận hành hiệu quả và nâng cao chất lượng các công trình đã hoàn thành, đặc biệt ở cấp thôn, bản và hộ gia đình - nơi quyết định tính bền vững của chương trình.

Để làm được điều đó, Nghệ An đặt trọng tâm vào ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số trong xây dựng NTM. Từ nhật ký điện tử trong sản xuất, hệ thống truy xuất nguồn gốc, điều khiển tưới tự động, đến việc số hóa quản lý thôn, xóm… đang được triển khai rộng rãi. Đây cũng là xu hướng chung của cả nước nhằm hình thành các mô hình “nông thôn thông minh” với quản trị minh bạch, kết nối số đồng bộ và dịch vụ tiện ích cho người dân.

Trong lĩnh vực kinh tế, Tỉnh tiếp tục thúc đẩy các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, phát triển kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp hữu cơ; nhân rộng các vùng sản xuất tập trung, tăng liên kết chuỗi giá trị và kết nối với thị trường trong, ngoài nước. Ngành nghề nông thôn và du lịch cộng đồng được xem là động lực mới, tạo thêm việc làm và nâng cao thu nhập bền vững cho người dân.

Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của cộng đồng, chương trình NTM ở Nghệ An đang tạo nên những kết quả ấn tượng: những tuyến đường mở ra cơ hội phát triển mới, các vùng sản xuất hiện đại được hình thành, diện mạo nông nghiệp ngày càng tươi đẹp, trù phú, còn đời sống văn hóa - xã hội được nâng cao, giữ gìn, phát huy bản sắc truyền thông tốt đẹp của địa phương. Những kết quả này là nền tảng quan trọng để Nghệ An tiếp tục tiến những bước vững chắc trên con đường xây dựng nông thôn giàu đẹp, văn minh và hiện đại.