Hà Nội: Kỳ vọng cơ chế hấp dẫn để tháo gỡ vướng mắc cho việc xanh hoá xe buýt

Theo Nghị quyết 07/2019/NQ-HĐND, Hà Nội hỗ trợ 50% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng và mua xe buýt năng lượng sạch. Tuy nhiên, sau 5 năm, chỉ có Công ty Bảo Yến hoàn thiện hồ sơ đề nghị hỗ trợ cho 139 xe buýt CNG.
Theo đại diện Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông Hà Nội, các tuyến buýt điện cho hiệu quả toàn diện, hệ số sức chứa giờ cao điểm vượt 100%, chất lượng dịch vụ được đánh giá cao, 90% hành khách hài lòng.

Tổng Giám đốc Transerco Nguyễn Thanh Nam cho biết, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, đơn vị đã đưa vào vận hành 63 xe buýt điện trên 4 tuyến, hoàn thành sớm kế hoạch năm 2026. Điều này thể hiện quyết tâm lớn của thành phố và doanh nghiệp trong xây dựng hệ thống vận tải hành khách công cộng xanh, chất lượng cao.
Nhiều doanh nghiệp phản ánh, chính sách còn thiếu rõ ràng, đặc biệt về hạn mức vay và điều kiện dự án phải được UBND TP phê duyệt. Quy định này bị xem là “rào cản” khiến họ khó tiếp cận hỗ trợ, trong khi mức hỗ trợ 50% lãi vay 5 năm cũng chưa đủ sức hấp dẫn. Hệ quả là dù có chính sách, tiến trình “xanh hóa” vận tải công cộng vẫn chậm.

Để đáp ứng cam kết quốc gia về chuyển đổi năng lượng, Thủ tướng đã ban hành Quyết định 876/QĐ-TTg (22/7/2022) phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và metan. Trên cơ sở đó, Hà Nội đã phê duyệt “Đề án phát triển hệ thống giao thông công cộng bằng xe buýt điện, năng lượng xanh” (Quyết định 6004/QĐ-UBND, ngày 18/11/2024) và Kế hoạch 149/KH-UBND (28/5/2025) triển khai thực hiện.
Các chuyên gia cho rằng, nếu không sớm tháo gỡ vướng mắc về tín dụng và đầu tư, mục tiêu chuyển đổi phương tiện xanh khó đạt.

Phát triển vận tải xanh không chỉ giúp giảm phát thải, bảo vệ môi trường mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ và hình ảnh giao thông văn minh, hiện đại của thủ đô. Khi chính sách rõ ràng, doanh nghiệp sẽ mạnh dạn đầu tư mở rộng đội xe điện, trạm sạc và dịch vụ kỹ thuật, hình thành chuỗi giá trị xanh trong ngành vận tải.

Tổng Công ty Vận tải Hà Nội cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay, đơn vị đã lắp đặt 247 trụ sạc tại 14 điểm, đưa vào vận hành 63 xe buýt điện, đáp ứng tiến độ thí điểm theo yêu cầu của thành phố. Transerco cũng đang nghiên cứu hợp tác đầu tư trạm sạc, bảo dưỡng và sửa chữa xe điện để phục vụ lộ trình chuyển đổi năng lượng sạch.

Theo đại diện Sở Xây dựng Hà Nội, chậm nhất đến năm 2030, thành phố sẽ hoàn thành việc chuyển đổi 100% hệ thống vận tải hành khách công cộng sang phương tiện xanh. Cơ quan này đang xây dựng nghị quyết về chính sách hỗ trợ tài chính, ưu đãi đầu tư, biện pháp hạn chế phương tiện gây ô nhiễm, cùng kế hoạch phát triển hạ tầng năng lượng sạch đồng bộ.

Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách minh bạch, ổn định sẽ là nền tảng để Hà Nội hiện thực hóa mục tiêu “xanh hóa” giao thông công cộng, hướng tới đô thị hiện đại, phát triển bền vững.
Hoàng Dương