Khi ánh chữ sáng trên non cao Tìa Dình

Đảm bảo quyền tiếp cận thông tin

Xã Tìa Dình, sau khi sáp nhập và vận hành theo mô hình chính quyền hai cấp trực thuộc tỉnh, có địa bàn rộng, dân cư chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số. Nhận thức rõ vai trò của tri thức với sự phát triển, Đảng ủy và chính quyền xã coi xóa mù chữ là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, là nền tảng để nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực và ổn định xã hội.

Những năm qua, xã đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, huy động các đoàn thể, già làng, trưởng bản cùng tham gia; giao trách nhiệm cụ thể cho từng tổ chức, đoàn thể trong việc rà soát, lập danh sách người mù chữ, tái mù chữ để có biện pháp hỗ trợ phù hợp.

Công tác dân vận được đổi mới theo hướng gần dân, sát dân. Các tổ dân vận tại 20 bản thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân cho con em đến trường, tham gia các lớp học xóa mù chữ, học nghề ngắn hạn để nâng cao kỹ năng sản xuất. Công tác phối hợp giữa chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội như Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên… được duy trì chặt chẽ, góp phần lan tỏa nhận thức về vai trò của học tập trong phát triển cộng đồng.

Trong bối cảnh địa hình chia cắt, dân cư phân tán, xã đã chú trọng đảm bảo quyền được học, được tiếp cận thông tin của mọi người dân. Hệ thống trường lớp được sắp xếp hợp lý, phù hợp địa bàn cư trú. Năm học 2024–2025, toàn xã có 5 trường với 87 lớp và 2.400 học sinh. Tỷ lệ huy động trẻ trong độ tuổi đến trường đạt chỉ tiêu, tình trạng bỏ học giảm đáng kể.

Xã duy trì vững chắc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, tiểu học và THCS, đồng thời củng cố kết quả phổ cập xóa mù chữ cho người lớn. Cán bộ, giáo viên chủ động “cắm bản”, mở các lớp học buổi tối, lớp học ghép cho đồng bào Mông, Thái; giúp người dân học đọc, học viết, tính toán cơ bản để phục vụ sinh hoạt và sản xuất.

Bên cạnh đó, Tìa Dình tận dụng ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục, hướng dẫn người dân sử dụng điện thoại thông minh, mạng xã hội để tiếp cận thông tin về nông nghiệp, khuyến nông, khuyến lâm. 100% các bản đều có điện lưới quốc gia, trên 98% hộ dân sử dụng điện; đến năm 2030, xã đặt mục tiêu phủ sóng toàn bộ mạng 4G/5G và cáp quang băng rộng. Đây là tiền đề quan trọng giúp người dân vùng cao rút ngắn khoảng cách thông tin, nâng cao hiểu biết, phục vụ hiệu quả công tác xóa mù chữ.

Hỗ trợ học tập và sinh kế

Công tác xóa mù chữ ở Tìa Dình gắn liền với chính sách giảm nghèo và an sinh xã hội. Toàn xã hiện có 5 trường đạt chuẩn quốc gia, 2 trường đạt chuẩn kiểm định chất lượng; hằng năm huy động hàng trăm triệu đồng từ ngân sách và xã hội hóa để nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.

Đảng bộ xã đã chỉ đạo hỗ trợ tài liệu, sách giáo khoa, đồ dùng học tập, tạo điều kiện để người dân nghèo, cận nghèo tham gia các lớp học mà không phải lo chi phí. Đồng thời, xã quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, mở lớp tập huấn nâng cao kỹ năng dạy học xóa mù chữ, kỹ năng tuyên truyền, vận động cộng đồng.

Tìa Dình cũng chú trọng xây dựng tài liệu hướng dẫn học tập phù hợp đặc thù dân tộc, ngôn ngữ bản địa; kết hợp dạy chữ với dạy nghề, kỹ năng sản xuất, giúp người học áp dụng ngay kiến thức vào cuộc sống. Xã vận động doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức xã hội cùng chung tay hỗ trợ người học: tặng vở, bút, sách, quần áo, phương tiện đi lại; huy động tình nguyện viên trẻ, cán bộ hưu trí, giáo viên nghỉ hưu tham gia dạy học cộng đồng.

Nhờ đó, tỷ lệ biết chữ tại xã ngày càng tăng, các lớp xóa mù chữ được duy trì đều đặn tại các bản vùng sâu. Cùng với đó, xã hỗ trợ phát triển sinh kế, chuyển giao kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi giúp người dân áp dụng kiến thức mới, góp phần giảm nghèo bền vững. Đến năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm còn 40,98%, bình quân mỗi năm giảm gần 7%.

Củng cố khối đoàn kết cộng đồng

Thành công của công tác xóa mù chữ ở Tìa Dình không chỉ nằm ở con số người biết chữ mà quan trọng hơn là sự thay đổi trong nhận thức của người dân. Việc học không còn là “nghĩa vụ” mà trở thành “nhu cầu” và “niềm vui” của nhiều người vùng cao. Tiếng ê a học chữ của người lớn tuổi bên ánh đèn bản nhỏ đã trở thành hình ảnh quen thuộc ở Tìa Dình hôm nay.

Các phong trào “Gia đình học tập”, “Bản học tập” được triển khai sâu rộng, khích lệ tinh thần học hỏi trong mọi lứa tuổi. Sự phối hợp giữa ngành giáo dục, chính quyền, các tổ chức đoàn thể đã tạo thành mạng lưới hỗ trợ học tập toàn diện, gắn kết giữa việc xóa mù chữ với xây dựng đời sống văn hóa, bảo tồn bản sắc dân tộc, giữ gìn an ninh trật tự.

Từ nền tảng đó, xã Tìa Dình đặt mục tiêu đến năm 2030 duy trì chuẩn phổ cập xóa mù chữ, 100% người dân được tiếp cận thông tin cơ bản, 80% hộ gia đình có thành viên thường xuyên tham gia các hoạt động học tập cộng đồng.

Những nỗ lực bền bỉ trong công tác xóa mù chữ đang giúp Tìa Dình không chỉ nâng cao dân trí mà còn khơi dậy khát vọng vươn lên, phát triển bền vững – xứng đáng là điểm sáng vùng cao Điện Biên trong hành trình học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập.