Kim ngạch xuất khẩu thủy sản 2023 có thể giảm nhẹ, còn trên 10 tỷ USD

Xuất khẩu thủy sản sẽ sụt giảm đáng kể trong quý 1 và hồi phục vào nửa cuối năm 2023

Trong năm 2023, ngành thủy sản sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đó là vấn đề tháo gỡ thẻ vàng IUU. Mặt khác, theo đánh giá gần nhất của Ngân hàng Thế giới (WB), tăng trưởng toàn cầu sẽ chững lại trong năm 2023, do đó, sẽ ảnh hưởng đến tất cả các thị trường nhập khẩu. Cùng với đó là thách thức về việc chuẩn hóa quá trình sản xuất trong nước, nhất là về phần dữ liệu để phục vụ cho sản xuất của ngành hàng.

VASEP cho biết những lợi thế về thị trường trong quý 4/2022 và quý 1/2023 sẽ không còn vì lạm phát đã “ngấm sâu” vào các lĩnh vực tiêu thụ trên thị trường thế giới, xuất khẩu trong quý 1/2023 sẽ bị sụt giảm và không thể giữ được kết quả tích cực như năm 2022. Tuy nhiên, thị trường có thể sẽ hồi phục vào nửa cuối năm 2023. 

Cho cả năm 2023, ngành thủy sản đạt mục tiêu tổng diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 1.3 triệu ha; tổng sản lượng thủy sản đạt khoảng 8.74 triệu tấn với kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 10 tỷ USD.

Dù vậy, ngành thủy sản vẫn có những hy vọng lạc quan vào tín hiệu tốt từ một số thị trường có nền kinh tế ổn định hơn, ít bị ảnh hưởng bởi lạm phát hơn như ASEAN, Trung Đông và khối các nước CPTPP. Đặc biệt, Trung Quốc bỏ các quy định kiểm soát đối với hàng nhập khẩu như xét nghiệm, khử trùng và kiểm dịch sẽ giải tỏa một ách tắc lớn, mở rộng cơ hội xuất khẩu hơn cho hàng thủy sản Việt sang thị trường này.

Năm 2022, xuất khẩu thủy sản ghi nhận nhiều kỷ lục

Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, tháng 12, xuất khẩu thủy sản của cả nước đạt 785 triệu USD, tiếp tục mức giảm 13% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, nhờ tăng trưởng liên tục trong 10 tháng đầu năm nên cả năm 2022, ngành thủy sản xuất khẩu đã cán đích 11 tỷ USD, tăng 23.8% so với cùng kỳ năm 2021 (8.89 tỷ USD) và tăng 22.2% so với kế hoạch (9 tỷ USD).

Xuất khẩu tôm tháng 12 cũng giảm 21% so với cùng kỳ, đạt 260 triệu USD, sau khi giảm 18% trong tháng 11. Cả năm 2022, ngành tôm ghi nhận trên 4.3 tỷ USD, trong đó tôm chân trắng đạt 3.1 tỷ USD, tôm sú đạt gần 570 triệu USD, tôm hùm 278 triệu USD, còn lại là các loài tôm song và tôm biển khác.

Cùng sụt giảm trong tháng 12, nhưng lũy kế cả năm xuất khẩu cá tra và cá ngừ vẫn lần lượt đạt 2.4 tỷ USD và 1 tỷ USD. Đây đều là mốc kim ngạch cao nhất từ trước tới nay, đồng thời năm nay cũng là năm đầu tiên xuất khẩu cá ngừ đạt trị giá tỷ USD trong hơn 20 năm xuất khẩu.

Các sản phẩm cá khác như cá cơm, cá nục, cá thu và nhiều loài cá biển khác đã đóng góp doanh số lớn 2 tỷ USD trong năm 2022, cao hơn 22% so với năm 2021.

Theo VASEP, không chỉ kỷ lục ở các ngành hàng, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam cũng ghi nhận kỷ lục ở hầu hết các thị trường. Trong đó, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ lần đầu về đích với hơn 2.1 tỷ USD.

Thị trường Trung Quốc và Hongkong cũng lần đầu tiên chạm mốc 1.8 tỷ USD về giá trị thủy sản nhập khẩu từ Việt Nam, với mức tăng trưởng 57%. Năm 2022 cũng là năm đầu tiên, Trung Quốc vượt qua Nhật Bản trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam.

Năm 2022, khối các nước CPTPP đóng góp cho ngành thủy sản Việt Nam hơn 2.8 tỷ USD trong năm 2022, tăng 30% so với năm 2021. Tại khối thị trường này, doanh nghiệp Việt đã tận dụng tốt các ưu đãi về thuế quan, nhất là trong bối cảnh lạm phát làm giảm sức tiêu thụ và tăng áp lực cạnh tranh trên nhiều thị trường.

Các nước ASEAN cũng là điểm đến tiềm năng và thuận lợi cho các doanh nghiệp thủy sản khi đã đóng góp 790 triệu USD cho thủy sản Việt Nam trong cả năm 2022. Lợi thế về vị trí địa lý và sự ổn định kinh tế của khu vực là động lực để doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu trong năm nay.

Xuất khẩu sang EU đạt gần 1.3 tỷ USD, tăng 20% so với cùng kỳ. Nhật Bản giữ mức ổn định trong tháng 12 và cả năm xuất khẩu sang đây đạt gần 1.7 tỷ USD, tăng 28%.