Hà Nội mở “sân chơi” kết nối và quảng bá sản phẩm làng nghề

Trợ lực cho các làng nghề Hà Nội

Ngày 17/6, tại địa điểm Điểm trưng bày, giới thiệu và quảng bá sản phẩm OCOP Thủ đô (176 đường Quang Trung, phường Hà Đông, TP. Hà Nội), Sở Công Thương đã tổ chức Triển lãm chuyên đề các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, OCOP, công nghiệp nông thôn tiêu biểu ngành gốm sứ - sơn son thếp vàng năm 2025. Sự kiện thu hút hơn 1.000 lượt khách tham quan, trưng bày gần 400 sản phẩm.

Tiếp nối thành công đó, từ ngày 31/7-3/8, cũng tại địa điểm này, Sở Công Thương Hà Nội tổ chức Triển lãm Chuyên đề các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, OCOP, công nghiệp nông thôn tiêu biểu ngành Sơn mài - Khảm trai - Đồ gỗ điêu khắc năm 2025. Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng 80 năm Quốc khánh 2/9.

Triển lãm lần này giới thiệu gần 400 sản phẩm, tập trung vào ba nhóm chính: Sơn mài (85 sản phẩm), khảm trai (hơn 120 sản phẩm) và đồ gỗ mỹ nghệ (trên 140 sản phẩm). Trong đó có hơn 120 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao trở lên, nhiều sản phẩm đoạt giải cao tại Cuộc thi thiết kế sáng tạo sản phẩm năm 2024.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Đỗ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Mỹ nghệ Thiết Úng (xã Đông Anh, Hà Nội) bày tỏ ấn tượng với cách tổ chức và trưng bày sản phẩm tại Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển Công nghiệp Hà Nội (Sở Công Thương Hà Nội).

Ông Đỗ Văn Cường cho hay, các triển lãm mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống kết hợp hài hòa với hơi thở của thời đại. Không gian trưng bày được thiết kế theo hướng mở, hiện đại, thân thiện, tạo cảm giác thoải mái, dễ tiếp cận cho khách tham quan, đối tác và người tiêu dùng.

Đây không chỉ là nơi giới thiệu sản phẩm mà còn là không gian nghệ thuật, nơi người xem được thưởng lãm các tác phẩm đặc sắc được chế tác từ bàn tay khéo léo của các nghệ nhân - những người đã dành cả đời mình để giữ gìn và phát triển nghề truyền thống. Các triển lãm chuyên đề không chỉ nhằm giới thiệu, quảng bá sản phẩm đặc trưng của Hà Nội mà còn tạo cơ hội kết nối thị trường, thúc đẩy tiêu thụ và xuất khẩu.

Không chỉ dừng ở các chương trình xúc tiến thương mại, Sở Công Thương Hà Nội còn tổ chức đào tạo nghề, truyền nghề và nâng cao tay nghề ngắn hạn cho người lao động của các cơ sở công nghiệp nông thôn.

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Hồi (xã Ngọc Hồi, Hà Nội) cho biết, thời gian qua, làng nghề đã được Sở Công Thương Hà Nội tổ chức tập huấn về marketing và thiết kế mẫu mã sản phẩm. Song song đó, các cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội được tổ chức hàng năm đã hỗ trợ các làng nghề trong việc tạo ra những sản phẩm có thiết kế mới, sáng tạo, có giá trị kinh tế, kỹ thuật, mỹ thuật cao phù hợp thị hiếu khách hàng.

Tại cuộc thi, Sở mời các chuyên gia thủ công mỹ nghệ về góp ý, hướng dẫn các nghệ nhân với các sản phẩm sao cho vừa có tính thẩm mỹ, vừa có tính ứng dụng cao. Đây  là tiền đề để các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ trên địa bàn Thành phố tái cơ cấu ngành hàng, sản phẩm, đẩy mạnh phát triển mẫu mã sản phẩm mới phục vụ nhu cầu thị trường trong nước và tăng khả năng xuất khẩu. “Thông qua những buổi “cầm tay chỉ việc”, hội viên đã tạo ra nhiều sản phẩm đáp ứng tốt thị hiếu và yêu cầu của thị trường”, bà Nguyễn Thị Hồi chia sẻ.

Đề xuất chuyên đề triển lãm vươn rộng ra các xã, quảng bá tinh hoa làng nghề

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Phú Chuyên Vũ Văn Đình cho biết, xã Chuyên Mỹ (Hà Nội) có nghề truyền thống khảm trai, sơn mài tồn tại và phát triển hơn 1.000 năm. Đây là nghề độc đáo, duy nhất ở Hà Nội và cả nước, từng trải qua nhiều thăng trầm nhưng vẫn được các nghệ nhân và người dân địa phương gìn giữ, phát triển đến hôm nay.

Để làng nghề Hà Nội phát triển bền vững, ông Vũ Văn Đình kiến nghị Sở Công Thương rút ngắn thời gian xét công nhận danh hiệu nghệ nhân từ 2 năm/lần xuống 1 năm/lần, đồng thời đơn giản hóa tiêu chí, bảo đảm những thợ giỏi, tạo ra sản phẩm có giá trị thẩm mỹ, kỹ thuật và đậm bản sắc văn hóa đều được ghi nhận. Theo ông, danh hiệu nghệ nhân không chỉ tôn vinh cá nhân mà còn góp phần quảng bá, nâng cao chất lượng sản phẩm và định hướng phát triển làng nghề.

Liên quan Trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch tại xã Chuyên Mỹ, ông Vũ Văn Đình cho biết cơ sở vật chất hiện chưa đáp ứng tiêu chuẩn đón tiếp, kết nối với khách trong và ngoài nước. Ông Vũ Văn Đình cũng đề nghị Sở sớm nâng cấp, cải tạo trung tâm; trường hợp ngân sách hạn chế, cần cho phép xã hội hóa để bảo đảm đúng chức năng là nơi thiết kế sáng tạo và trưng bày sản phẩm làng nghề.

Cũng liên quan đến công tác xúc tiến thương mại sản phẩm thủ công mỹ nghệ, ông Đỗ Văn Cường đề xuất mở rộng các chuyên đề trưng bày không chỉ tại trung tâm mà còn ở các địa phương, tạo cơ hội để các làng nghề giao lưu, quảng bá và tìm hiểu lẫn nhau. Theo ông, hiện nhiều nghệ nhân vẫn chưa biết hết về sản phẩm của các làng nghề khác; nếu thực hiện trưng bày chéo, hiệu quả lan tỏa sẽ cao hơn.

Trước những kiến nghị của các nghệ nhân, làng nghề, lãnh đạo Sở Công Thương Hà Nội cho biết, Hà Nội đặt mục tiêu triển khai hiệu quả Chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025, do đó, tập trung hỗ trợ các cơ sở công nghiệp nông thôn có tiềm năng, lợi thế cạnh tranh trong nước và xuất khẩu.

Thành phố ưu tiên nâng cao năng lực quản lý, ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển sản phẩm và thị trường bền vững; thúc đẩy chuyển giao công nghệ, khai thác thành tựu Cách mạng công nghiệp 4.0 để sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường và hướng tới tăng trưởng xanh.

Bên cạnh đó, Hà Nội khuyến khích cơ sở công nghiệp nông thôn tiếp cận kinh tế số, thương mại điện tử, nâng cao năng suất, tham gia chuỗi cung ứng và hội nhập quốc tế. Thành phố cũng huy động mọi nguồn lực thúc đẩy công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, tạo việc làm, ổn định thu nhập, giảm ô nhiễm môi trường, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa.

Cũng theo đại diện Sở Công Thương Hà Nội, với 1.350 làng nghề và làng có nghề, không gian trưng bày hiện nay chưa xứng tầm, sản phẩm chưa tiếp cận rộng rãi tới người dân, du khách, đặc biệt là khách quốc tế. Sở đang tìm kiếm địa điểm quy mô lớn hơn, hướng tới tổ chức thường xuyên và trưng bày hàng nghìn sản phẩm.

Bên cạnh sự hỗ trợ của cơ quan chức năng, Sở Công Thương Hà Nội cũng kêu gọi sự đồng hành của các hiệp hội làng nghề, nghệ nhân trong việc quảng bá, phát triển sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội. Mục tiêu là đưa sản phẩm đến đúng đối tượng có nhu cầu, mở rộng ra thị trường toàn cầu, qua đó lan tỏa giá trị văn hóa và lịch sử của Việt Nam.

Hà Nội là địa phương dẫn đầu trong cả nước với 1.350 làng có nghề. Trong đó, hết năm 2024 có 327 làng nghề là làng nghề truyền thống đã được UBND Thành phố công nhận, với 47/52 nghề trong tổng số nghề truyền thống của cả nước. Các làng nghề đã và đang góp phần tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế nông thôn.