Động đất Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: Số người tử vong "gây sốc"

Khi tới địa điểm xảy ra trận động đất, an ủi người dân trong lều tạm tại Kahramanmaras ngày 8-2, Tổng thống Erdogan hứa rằng sẽ không có ai bị bỏ lại trên đường phố. Ông nói rằng mặc dù có một số vấn đề trong phản ứng ban đầu nhưng các hoạt động đang dần cải thiện.

Hiện số người chết trong động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ, Syria tăng lên hơn 12.000. Theo hãng tin Reuters, số người tử vong ở cả hai quốc gia sẽ còn tăng, khi hàng trăm tòa nhà bị sập ở nhiều thành phố trở thành mồ chôn những người đang ngủ bởi trận động đất xảy ra vào sáng sớm. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhận định thiệt hại về người trong các trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria "thực sự gây sốc".

Tại TP Antakya của Thổ Nhĩ Kỳ, hàng chục thi thể, một số được phủ chăn và tấm trải giường, số khác được đựng trong túi đựng xác bên ngoài một bệnh viện.

Thảm họa san phẳng hàng ngàn tòa nhà và hiện chưa rõ số người còn bị mắc kẹt, trong khi nỗ lực cứu hộ gặp khó khăn do thời tiết giá rét. Theo dự báo, thời tiết ở TP Kahramanmaras ngày 9-2 là âm 6 độ C và ở Gaziantep dao động từ âm 5 độ C đến 1 độ C. TP Diyarbakır dự kiến sẽ tiếp tục có tuyết rơi.

Trên khắp miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, người dân tìm kiếm nơi trú ẩn tạm thời và thức ăn trong thời tiết lạnh giá, chờ đợi trong đau khổ bên những đống đổ nát. Những người sống sót không có đủ thực phẩm và nơi trú ẩn.

Bà Melek, 64 tuổi, cho biết bà không thấy đội cứu hộ nào. "Chúng tôi sống sót sau trận động đất nhưng chúng tôi sẽ chết ở đây vì đói và lạnh" - bà Melek nói. Nhiều người trong vùng thảm họa đã phải đắp chăn ngủ trong ô tô hoặc trên đường phố.

Lực lượng cứu hộ chạy đua với thời gian tìm người sống sót còn mắc kẹt. Thế nhưng, nhiều người dân Thổ Nhĩ Kỳ phàn nàn về việc thiếu thiết bị, chuyên môn cũng như sự hỗ trợ để giải cứu những người bị mắc kẹt. Nhiều người bất lực nghe người thân kêu cứu rồi dần im lặng. Một số người thiệt mạng ở Thổ Nhĩ Kỳ là những người tị nạn từ cuộc chiến ở Syria.

Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ ước tính khoảng 13,5 triệu người tại khu vực trải dài 450 km từ Adana ở phía Tây đến Diyarbakir ở phía Đông bị ảnh hưởng bởi động đất.

Tương tự ở nước láng giềng Syria, cảnh tượng thương tâm và lời phàn nàn cũng khiến lòng người thêm nặng nề. Truyền thông Syria ước tính hơn 298.000 người mất nhà cửa sau động đất và đã mở 180 điểm trú ẩn.

Đại sứ Syria tại Liên Hiệp Quốc thừa nhận chính phủ "thiếu năng lực và thiết bị", song đổ lỗi cho cuộc nội chiến kéo dài hơn một thập kỷ ở Syria và các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Mũ bảo hộ trắng, tổ chức dẫn đầu nỗ lực giải cứu tại nơi phe đối lập kiểm soát ở Syria, kêu gọi quốc tế tăng cường trợ giúp họ trong "cuộc chạy đua với thời gian".

Hai ngày sau trận động đất, Syria đã kích hoạt cơ chế bảo vệ dân sự của EU. Liên minh châu Âu (EU) kích hoạt hệ thống vệ tinh Copernicus để cung cấp dịch vụ lập bản đồ khẩn cấp, tập trung vào các khu dân cư bị ảnh hưởng do động đất.

Ngày 8-2, Ủy ban châu Âu cho biết Syria đã lần đầu tiên đề nghị EU hỗ trợ. EU thông báo cung cấp thêm viện trợ nhân đạo khẩn cấp trị giá 7 triệu USD cho cả Thổ Nhĩ Kỳ và Syria.

Hàng chục quốc gia, bao gồm Mỹ, Trung Quốc cùng các quốc gia vùng Vịnh cam kết giúp đỡ, và các đội tìm kiếm cũng như hàng cứu trợ đã được chuyển đến vùng chịu thảm họa.