Cà Mau phát triển du lịch xanh - thông minh - bền vững
Với vị trí địa đầu cực Nam Tổ quốc, du lịch Cà Mau không thể chỉ được quảng bá như một điểm cực địa lý mà cần được định vị là biểu tượng cảm xúc của hành trình khám phá, môi trường nguyên bản và sự kết nối cộng đồng. Sau khi sáp nhập với Bạc Liêu, Cà Mau mới có không gian, dân số và tài nguyên văn hóa, sinh thái đủ lớn để vươn lên thành một cực tăng trưởng du lịch của đất nước.
*Tài nguyên phong phú, sản phẩm đa dạng
Cà Mau sở hữu nhiều tiềm năng, lợi thế nổi bật để phát triển du lịch, đặc biệt hai loại hình chủ lực: Du lịch sinh thái và du lịch văn hóa - tâm linh.
Theo các chuyên gia về du lịch, lợi thế từ hệ sinh thái đa dạng, phong phú với gần 150.000 ha rừng tràm, rừng ngập mặn ven biển được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới, sự đa dạng của các sản phẩm du lịch tiêu biểu như, Khu du lịch quốc gia Mũi Cà Mau và Vườn quốc gia U Minh Hạ, biểu tượng Mũi tàu, Cột mốc số 0 và cột cờ Hà Nội… Cà Mau hoàn toàn có cơ sở phát triển sản phẩm du lịch không trùng lặp với sản phẩm du lịch nhiều địa phương khác trong khu vực.
Cà Mau còn được biết đến là vùng đất của văn hóa, một trong những cái nôi lớn của Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận, nơi sản sinh ra bài Dạ Cổ Hoài Lang bất hủ gắn liền với tên tuổi của cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu và là quê hương của bản vọng cổ - bài ca “Vua” nghệ thuật sân khấu Cải lương ngày nay.
Tỉnh còn có nhiều khu du lịch - văn hóa tâm linh, điển hình khu Quán âm Phật Đài, với tượng Quán Thế Âm Bồ Tát từ lâu đã là nơi chiêm bái của Phật tử và người dân tìm đến, Nhà thờ Tắc Sậy, địa chỉ hành hương của không chỉ đồng bào Công giáo mà còn là điểm đến thu hút đông đảo du khách gần xa.
Địa phương còn có nhiều lễ hội truyền thống, lễ hội dân gian gắn với nét đặc trưng văn hóa của dân tộc Kinh - Hoa - Khmer và các giá trị văn hóa tâm linh khác - tất cả hội tụ tạo nên bản sắc riêng biệt hiếm nơi nào có được.
Cà Mau còn có nhiều di tích cấp quốc gia và Quốc gia đặc biệt: Căn cứ Cái Chanh, Tháp cổ Vĩnh Hưng, đền thờ Bác Hồ, di tích lịch sử Đường Hồ Chí Minh trên biển - Bến Vàm Lũng… tạo tiềm năng và lợi thế phát triển du lịch.
Trong tương lai, Cà Mau chắc chắn sẽ vươn mình phát triển với các dự án trọng điểm quốc gia được Trung ương đầu tư trên địa bàn như: Cụm Cảng Hòn Khoai, tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, Cà Mau - Đất Mũi nối liền với cầu dẫn ra Cảng Hòn Khoai; dự án nâng cấp Cảng hàng không Cà Mau… cùng các dự án trọng điểm khác của tỉnh sẽ tạo động lực tăng trưởng mới cho địa phương, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có du lịch. Tất cả yếu tố trên tạo nền tảng để Cà Mau định vị thương hiệu du lịch nơi địa đầu cực Nam Tổ quốc, theo hướng an lành, hài hòa với thiên nhiên.
Dưới góc nhìn chuyên gia nghiên cứu, Tiến sĩ Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế và Du lịch chia sẻ, vị thế địa đầu của Mũi Cà Mau không chỉ khẳng định tọa độ cực Nam trên bản đồ Việt Nam mà còn mang tính biểu tượng thiêng liêng của quốc gia. Chính yếu tố này biến mỗi chuyến đi đến Cà Mau thành một hành trình trở về cội nguồn, nơi du khách được trực tiếp chạm vào đất mới bồi, chứng kiến những cánh rừng đước biết đi, cảm nhận sự giao thoa giữa rừng - sông - biển...
Cà Mau còn sở hữu tài nguyên vị thế dưỡng sinh, khi toàn bộ hệ sinh thái rừng ngập mặn, biển cả bao la và nhịp sống sông nước hiền hòa tạo ra một không gian tái tạo năng lượng tự nhiên. Đặc biệt, Cà Mau còn nắm giữ tài nguyên vị thế cộng sinh nhờ khả năng hội tụ và kết nối trong mạng lưới du lịch vùng và quốc gia.
Sức hấp dẫn của thương hiệu du lịch Cà Mau còn có thể khai thác vào các câu chuyện kể ly kỳ thông qua các giai thoại về Bác Ba Phi và Công tử Bạc Liêu...
Ông Lý Vỹ Triều Dương, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau cho biết, giai đoạn 2021 - 2025, dù chịu tác động từ COVID-19 nhưng du lịch Cà Mau có sự phục hồi, tăng trưởng ấn tượng. Đáng chú ý, tổng lượt khách du lịch đến Cà Mau trong giai đoạn ước đạt hơn 29,5 triệu lượt, tăng trưởng bình quân lượt khách khoảng 16%/năm. Tổng thu du lịch ước đạt gần 30.500 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân đạt 15%/năm.
Sản phẩm du lịch Cà Mau từng bước hình thành và phát triển mang đậm bản sắc vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc như: Du lịch sinh thái rừng ngập mặn và rừng tràm, du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm nông nghiệp... Đặc biệt, việc tổ chức thành công các sự kiện quy mô lớn như, Ngày hội Cua Cà Mau, Festival Tôm, Festival Nghề Muối, Ngày hội Văn hóa - Du lịch và Lễ hội Dạ cổ hoài lang… góp phần định vị thương hiệu du lịch địa phương.
Theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau, sự chuyển mình quan trọng của du lịch địa phương còn được thể hiện trong chuyển đổi số. Tỉnh đã triển khai và vận hành hiệu quả Cổng thông tin du lịch Cà Mau (camautourism.vn) và ứng dụng du lịch thông minh “Du lịch Cà Mau”, tạo kênh kết nối đa chiều giữa du khách, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Nhiều tiện ích như tra cứu điểm đến, đặt phòng, hướng dẫn tour, cập nhật sự kiện, bản đồ số… đã hỗ trợ đắc lực cho trải nghiệm du khách.
Một số điểm đến nổi bật như, Nhà Công tử Bạc Liêu, Nhà hát Cao Văn Lầu, Khu lưu niệm Đờn ca tài tử Nam Bộ và Nhạc sĩ Cao Văn Lầu đã triển khai công nghệ NFC, trợ lý ảo tích hợp âm thanh - hình ảnh, góp phần nâng cao trải nghiệm thực tế.
*Xây dựng Cà Mau trở thành cực tăng trưởng du lịch của đất nước
Bà Trần Thị Phương Hoa, du khách đến từ Hạ Long (Quảng Ninh) chia sẻ, bà đã 4 lần đến Cà Mau, lần đi nào cũng mang lại những xúc khó tả. Tại Khu du lịch quốc gia Mũi Cà Mau, những biểu tượng như, Mũi tàu hay Cột mốc số 0, cột cờ Hà Nội luôn mang đến cho du khách nhiều cảm xúc về sự thiêng liêng, niềm tự hào khi được đặt chân đến vùng địa đầu cực Nam Tổ quốc.
Bà Hoa cho rằng, tỉnh Cà Mau được thiên nhiên ưu ái ban tặng nguồn tài nguyên đa dạng, cảnh quan sông nước miệt vườn độc đáo, văn hóa cộng đồng giàu bản sắc và nhiều sản phẩm du lịch đặc thù bước đầu định hình thương hiệu riêng. Đây là nền tảng quý giá để tỉnh xây dựng những trải nghiệm du lịch khác biệt, hấp dẫn du khách. Theo bà Hoa, ngành du lịch của tỉnh cần quan tâm xây dựng thêm sản phẩm du lịch đa dạng, hấp dẫn, phù hợp nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng cũng như đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.
Từ góc nhìn của doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Ngọc Tấn, Tổng Giám đốc Công ty Du lịch Saco, Cà Mau có thế mạnh về sản phẩm du lịch rừng, biển và văn hóa bản địa. Đây chính là nền tảng quan trọng hình thành những sản phẩm du lịch đặc trưng, có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường.
Ông Nguyễn Ngọc Tấn cho rằng, du lịch Cà Mau cần có những chương trình du lịch mới, đặc trưng, hấp dẫn để phát triển, đồng thời đề xuất một số tour du lịch mới như tham quan rừng ngập mặn bằng xuồng ba lá; thưởng thức ẩm thực biển, giao lưu văn nghệ với ngư dân...
Theo ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, từ thế mạnh về thiên nhiên, văn hóa và ẩm thực truyền thống, thương hiệu của Cà Mau nên hướng làm điểm đến của du lịch xanh, di sản văn hóa và ẩm thực truyền thống. Đặc biệt, tỉnh cần quan tâm gỡ bỏ điểm nghẽn về hạ tầng, dịch vụ và quản trị nhằm giải phóng năng lượng phát triển còn bị kìm hãm. Đây là điều kiện tiên quyết để các nguồn lực sẵn có được vận hành thông suốt. Khi giá trị được ráp nối, bước tiếp theo là cấu trúc lại mạng lưới tài nguyên và dịch vụ, tập trung vào hai cụm trọng điểm: Khu lịch sinh thái với U Minh Hạ và Mũi Cà Mau, du lịch văn hóa với bản sắc Kinh - Hoa - Khmer. Hai cụm sản phẩm này vừa đại diện cho lợi thế cạnh tranh của địa phương, vừa tương thích với xu thế du lịch bền vững và trải nghiệm cá nhân hóa.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Ngô Vũ Thăng cho biết, phát triển du lịch đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của tỉnh, không chỉ nhằm tạo ra nguồn thu nhập mà còn quảng bá hình ảnh Cà Mau đến bạn bè trong nước và quốc tế.
Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 đón 11,5 triệu lượt khách, doanh thu du lịch đạt khoảng 14.200 tỷ đồng. Khu Du lịch Mũi Cà Mau và Nhà Mát sẽ được công nhận là Khu Du lịch Quốc gia. Đến năm 2045, tỉnh hướng tới hoàn thiện đồng bộ hạ tầng, dịch vụ, kết nối vùng đạt chuẩn quốc tế, với hệ thống du lịch thông minh vận hành hiệu quả, 100% điểm du lịch trọng điểm kết nối số.
Để thực hiện mục tiêu này, theo ông Ngô Vũ Thăng, địa phương tập trung đầu tư hạ tầng du lịch, nhất là triển khai các dự án hạ tầng then chốt nhằm tạo điều kiện kết nối giao thông thuận lợi giữa các điểm du lịch trọng điểm và trung tâm kinh tế lớn. Việc nâng cấp các tuyến đường liên tỉnh, nội tỉnh cùng nâng cấp Cảng Hàng không Cà Mau, xây dựng cao tốc Cà Mau - Đất Mũi… sẽ là đòn bẩy quan trọng thu hút du khách. Tỉnh tăng cường liên kết vùng trong phát triển du lịch, đặc biệt với Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và các địa phương có thế mạnh về phát triển du lịch; tận dụng mạnh mẽ công nghệ số: mạng xã hội, nền tảng video, chiến dịch quảng bá trực tuyến đa ngôn ngữ để lan tỏa hình ảnh Cà Mau ra khu vực và thế giới...
Cà Mau tập trung xây dựng môi trường du lịch an toàn, thân thiện để không chỉ là điểm đến tận cùng bản đồ mà sẽ trở thành cực thương hiệu mang tầm vóc quốc gia, nơi mỗi chuyến đi vừa đem lại sung túc, vừa nuôi dưỡng an lành, vừa khẳng định sự vững bền của một điểm đến độc đáo và không thể thay thế./.
Chanh Đa - Tuấn Kiệt - Huỳnh Anh