VNG phát hành cổ phiếu thấp hơn 91% thị giá: Ưu đãi cho ai trong khi doanh nghiệp lỗ ba năm liên tiếp?

Chênh lệch phân bổ lớn: Cấp cao "ôm" cổ phiếu, nhân viên chỉ được vài chục

Ngày 2/6/2025, VNG (mã chứng khoán: VNZ, sàn UPCoM) công bố nghị quyết HĐQT thông qua kết quả phát hành 640.974 cổ phiếu ESOP 2024 cho 430 người lao động, với mức giá chỉ 30.000 đồng/cổ phiếu – trong khi giá thị trường đóng cửa ngày 3/6 là 346.000 đồng.

Đáng chú ý, ông Vương Quang Khải – đồng sáng lập, Phó Tổng Giám đốc thường trực cấp cao kiêm Thành viên HĐQT – được mua tới 134.667 cổ phiếu. Với mức giá ưu đãi, ông Khải chỉ cần chi hơn 4 tỷ đồng để sở hữu lượng cổ phiếu có giá trị thị trường hơn 46,6 tỷ đồng – mức chênh lệch gần 42 tỷ đồng.

Trong khi đó, nhiều nhân viên chỉ được mua 33 cổ phiếu (tương đương 1 triệu đồng) hoặc thậm chí chỉ 7 cổ phiếu (tương đương 210.000 đồng), dẫn đến sự cách biệt quá lớn trong quyền lợi giữa các tầng lớp trong doanh nghiệp. Dù mức giá ưu đãi áp dụng chung, nhưng lượng cổ phiếu phân bổ lại không đồng đều, khiến ESOP bị đặt nghi vấn thiên vị lãnh đạo.

Tất cả cổ phiếu ESOP phát hành trong đợt này đều bị hạn chế giao dịch trong vòng một năm.

VNG tiếp tục phát hành ESOP khi đang lỗ nghìn tỷ: Hợp lý hay nghịch lý?

Theo tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025, VNG dự kiến phát hành tiếp 418.807 cổ phiếu ESOP trong năm nay, tương đương 1,43% lượng cổ phiếu lưu hành, vẫn giữ giá 30.000 đồng/cổ phiếu. Kế hoạch triển khai vào quý III/2025.

Điều đáng nói là chương trình ESOP tiếp tục được triển khai trong bối cảnh công ty đã lỗ ba năm liên tiếp: Năm 2022: Lỗ 1.077 tỷ đồng; Năm 2023: Lỗ 2.101 tỷ đồng; Năm 2024: Lỗ 1.081 tỷ đồng

VNG đặt kế hoạch năm 2025 lỗ 561 tỷ đồng – giảm lỗ nhưng vẫn là năm thứ tư liên tiếp không có lợi nhuận. Trong quý I/2025, VNG ghi nhận doanh thu hợp nhất đạt gần 2.232 tỷ đồng, lợi nhuận thuần hoạt động kinh doanh khoảng 185 tỷ đồng, song lỗ sau thuế vẫn ở mức 15 tỷ đồng do chi phí đầu tư và lỗ từ công ty liên doanh liên kết.

Việc tiếp tục phát hành ESOP giá rẻ khiến dư luận đặt dấu hỏi về mục tiêu thực sự của VNG là giữ chân nhân sự hay hợp thức hóa việc chuyển giao cổ phiếu giá trị lớn cho nhóm lãnh đạo?

Chính sách ESOP tại VNG: Bài toán cần minh bạch và công bằng

Việc bán cổ phiếu thấp hơn 91% thị giá trên thị trường có thể mang lại lợi ích tài chính rất lớn cho người sở hữu, đặc biệt là nhóm lãnh đạo nếu được phân bổ khối lượng lớn. Tuy nhiên, nếu phần lớn người lao động chỉ nhận được vài cổ phiếu lẻ tẻ, thì hiệu ứng khuyến khích và giữ chân sẽ không còn thực chất.

Các chuyên gia tài chính cho rằng, trong bối cảnh doanh nghiệp liên tục thua lỗ và đang cố gắng xoay chuyển tình thế, các chính sách nội bộ, đặc biệt liên quan đến cổ phần và lợi ích nhân viên cần được xây dựng minh bạch, công bằng và hướng đến tập thể thay vì một nhóm cá nhân.

Việc phát hành ESOP là thông lệ phổ biến trong giới công nghệ, song nếu lạm dụng hoặc phân bổ thiếu cân đối, có thể làm suy giảm niềm tin nội bộ và gây tác động tiêu cực tới hình ảnh doanh nghiệp trên thị trường.