Gia tăng cơ hội xuất khẩu sản phẩm Halal cho doanh nghiệp Việt Nam

Thị trường đầy tiềm năng 

Giới thiệu về Halal và tiềm năng cũng như cơ hội phát triển các sản phẩm Halal, ông Ramlan Bin Osman - Giám đốc Trung tâm Chứng nhận Halal quốc gia (HALCERT) - Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, hiện nay, tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam đạt trung bình từ 6% đến 7% mỗi năm, cho thấy nền kinh tế nội địa vững mạnh với tiềm năng cao.

Việt Nam còn sở hữu nguồn nguyên liệu thô tiềm năng dồi dào cho ngành Halal, bao gồm cà phê, gạo, hải sản, sản phẩm nuôi trồng thủy sản, gia vị, các loại hạt, rau củ và trái cây, cho thấy khả năng lớn trong việc sản xuất các sản phẩm cuối cùng.

Ngoài ra, Việt Nam cũng đã được công nhận là một trong những điểm đến du lịch quốc tế hàng đầu vào năm 2018. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ của ngành dịch vụ lưu trú, bao gồm nhà hàng Halal và dịch vụ ăn uống.

Do đó, ông Ramlan Bin Osman đánh giá, Việt Nam có cơ hội lớn để tham gia vào thị trường thực phẩm Halal toàn cầu, trị giá 3 nghìn tỷ USD nhưng vẫn chưa được đáp ứng đầy đủ, với chưa đến 10% nhu cầu được thỏa mãn.

Chia sẻ tại hội nghị, ông Lê Phú Cường - Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Malaysia cho biết, chứng chỉ Halal không phải là yêu cầu bắt buộc đối với hàng nhập khẩu vào Malaysia. Tuy nhiên, nhiều nhà nhập khẩu, phân phối, bán lẻ ưu tiên lựa chọn sản phẩm có chứng chỉ Halal để đáp ứng phần đông người tiêu dùng sở tại. Không chỉ hàng thực phẩm, nhiều mặt hàng khác cũng nên có chứng nhận Halal.

Tại Indonesia, ông Phạm Thế Cường - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Indonesia cho hay, thị trường này dễ tính hơn so với Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản; Khoảng cách địa lý gần giúp giảm chi phí vận chuyển, tăng sức cạnh tranh hàng hóa. Hàng hóa Việt Nam hiện đang từng bước khẳng định vị thế của mình tại thị trường Indonesia với giá trị kim ngạch xuất khẩu đang gia tăng. 

Tuy nhiên, đây cũng là thị trường mang tính bảo hộ cao, đòi hỏi về giấy phép nhập khẩu; chứng nhận Halal (phải do cơ quan có thẩm quyền Indonesia cấp); Tiêu chuẩn quốc gia (SNI); quy định về cảng nhập khẩu (một số nhóm hàng); thường xuyên áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại .

Thông tin về thị trường Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), ông Trương Xuân Trung - Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại UAE chia sẻ, UAE là quốc gia hàng đầu thế giới về chỉ số Hồi giáo toàn cầu trong nhiều lĩnh vực. Ngành công nghiệp thực phẩm Halal của UAE có trị giá 19 tỷ USD để tiêu thụ trong nước hoặc tái xuất. UAE cũng là một trung tâm tài chính, kinh doanh và thương mại Halal toàn cầu.

Theo ông Trung, Việt Nam có vị trí địa lý chiến lược gần các thị trường tiêu thụ sản phẩm Halal lớn, cùng với thế mạnh về nông nghiệp, thực phẩm, du lịch và dịch vụ. UAE là thị trường mở và phụ thuộc vào nhập khẩu để phục vụ nhu cầu trong nước và tái xuất khẩu và Halal là một phân khúc thị trường ngách đáng kể trong ngành thực phẩm. Dân số Hồi giáo tăng, thu nhập bình quân đầu người tăng là một trong những yếu tố chính thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm thực phẩm Halal tại UAE. 

Chủ động cải thiện chất lượng sản phẩm

Để các sản phẩm của Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường UAE, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại UAE Trương Xuân Trung cho rằng, Việt Nam cần hoàn thiện hệ thống pháp lý về Halal, bao gồm việc xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia và quy trình chứng nhận phù hợp với yêu cầu quốc tế. Đồng thời, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực Halal giữa Việt Nam và UAE, đặc biệt là hoạt động cấp giấy chứng nhận theo tiêu chuẩn Halal của UAE. 

Ông Trung dự báo, các sản phẩm Halal của Việt Nam sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các sản phẩm cùng loại đến từ các quốc gia đã có nhiều năm kinh nghiệm và uy tín trong lĩnh vực này. Do đó, cần có chính sách hỗ trợ, thúc đẩy hoạt động xuất khẩu sản phẩm Halal, ưu tiên áp dụng các chính sách và phân bổ nguồn ngân sách cho sản xuất sản phẩm Halal.

Thảo luận tại Hội nghị, đại diện các thương vụ đều cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động xin giấy chứng nhận Halal của các thị trường. Đồng thời, cần chủ động liên hệ, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan Việt Nam trong trường hợp các quốc gia khởi xướng các biện pháp phòng vệ thương mại có liên quan tới sản phẩm của doanh nghiệp nhằm bảo vệ quyền lợi của mình. 

Đặc biệt, các doanh nghiệp cần quyết tâm, đầu tư bài bản để cải thiện chất lượng, độ an toàn sản phẩm Halal. Doanh nghiệp cần chủ động cập nhật các yêu cầu về sản phẩm Halal; chủ động liên kết với các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài có nền Halal phát triển để gia tăng cơ hội xuất khẩu.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh, vấn đề quan trọng hiện nay với các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam là khẩn trương phối hợp giữa với các doanh nghiệp, thương vụ, hiệp hội ngành hàng... để đưa hàng Việt Nam đến các thị trường truyền thống và các thị trường mới. Theo Thứ trưởng, thị trường sản phẩm Halal là thị trường nhiều tiềm năng, các doanh nghiệp cần quyết tâm đáp ứng các yêu cầu của thị trường này để đa dạng hoá thị trường xuất khẩu.