Bán tháo vì dịch, giá lợn hơi lao dốc, thị trường cuối năm ra sao?
Giá lợn hơi giảm mạnh do người dân bán tháo tránh dịch. Tuy nhiên, thị trường được kỳ vọng sẽ phục hồi vào cuối năm khi cung thu hẹp và nhu cầu tăng trở lại.
Giá lợn hơi giảm từ 15-20% so với đầu năm
Những tháng đầu năm 2025, giá thịt lợn trong nước tăng do dịch tả lợn châu Phi (ASF) bùng phát trở lại khiến nguồn cung lợn giảm. Tuy nhiên, sang tháng 7/2025, giá lợn hơi trên cả nước có xu hướng giảm so với tháng 6/2025, dao động khoảng 62.000 - 71.000 đồng/kg.
Sức mua thịt lợn giảm mạnh do ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi. Ảnh: Võ Hà
Cụ thể, cuối tháng 7/2025, giá lợn hơi tại khu vực miền Bắc dao động trong khoảng 62.000 - 69.000 đồng/kg, giảm 5.000 - 7.000 đồng/kg so với cuối tháng 6/2025; giá lợn hơi tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên dao động trong khoảng 71.000 - 74.000 đồng/kg, giảm từ 7.000 - 9.000 đồng/kg; giá lợn hơi tại khu vực miền Nam cuối tháng 7/2025 dao động trong khoảng 64.000 - 71.000 đồng/kg, giảm từ 7.000 - 9.000 đồng/kg so với những ngày cuối tháng 6/2025.
Bước sang tháng 8/2025, giá lợn hơi vẫn trong xu hướng giảm. Cụ thể, khu vực miền Bắc dao động từ 62.000 - 65.000 đồng/kg (giảm 4.000 đồng/kg so với cuối tháng 7); tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên đang được giao dịch trong khoảng 57.000 - 63.000 đồng/kg (giảm từ 11.000 - 14.000 đồng/kg); còn tại khu vực miền Nam đang thu mua lợn hơi trong khoảng 62.000 - 64.000 đồng/kg (giảm từ 2.000 – 7.000 đồng/kg). Mức giá này so với thời điểm đầu năm 2025 tại nhiều khu vực giảm từ 15 - 22%.
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Văn Trọng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi cho biết, việc giá lợn hơi liên tục giảm mạnh trong thời gian qua là do tình hình dịch tả lợn châu Phi diễn biến phức tạp. Nhiều hộ dân bán tháo lợn để “chạy dịch” thu hồi vốn, do đó nguồn cung tăng mạnh trong ngắn hạn trong khi nhu cầu vẫn yếu.
Hiện nay, ngoài chợ, nhiều người tiêu dùng tỏ ra e dè khi mua thịt lợn. Họ lo ngại việc người chăn nuôi bán tháo heo do dịch bệnh sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Về việc này, ông Trọng cho hay, người tiêu dùng không nên quá lo lắng nếu mua thịt lợn tại các sạp hàng có nguồn gốc rõ ràng, được giết mổ tại cơ sở tập trung, đảm bảo vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm. Những sản phẩm như vậy hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng và không nên tẩy chay thịt lợn một cách cảm tính.
“Cần hiểu rằng, không phải tất cả trường hợp bán tháo đều là vì lợn bị bệnh. Nhiều hộ chăn nuôi lo ngại dịch bệnh có thể bùng phát, nên đã chủ động bán sớm để hạn chế rủi ro, dù đàn lợn vẫn khỏe mạnh. Tất nhiên, nếu lợn bị bệnh thực sự, đặc biệt là những bệnh có khả năng lây sang người, thì tuyệt đối không được phép đưa vào tiêu thụ”, ông Trọng chia sẻ.
Cũng theo ông Trọng, đối với các sạp hàng tại chợ truyền thống, đa phần khách hàng cũng mua ở những điểm quen biết và tin cậy. Nếu nguồn thịt lợn được giết mổ tại các cơ sở đảm bảo vệ sinh và an toàn thực phẩm thì hoàn toàn không có lý do gì để tẩy chay. Việc lựa chọn những địa điểm uy tín giúp bảo vệ sức khỏe và duy trì thị trường lành mạnh.
Giá lợn hơi sẽ tăng nhưng chỉ ở mức vừa phải
Câu hỏi đặt ra là đâu là lý do người dân bán chạy lợn hơi? Theo ông Trọng, mặc dù đã có Nghị định 116 ngày 5/6/2025 Quy định về chính sách hỗ trợ khắc phục dịch bệnh động vật, điều kiện hỗ trợ gồm cơ sở sản xuất có động vật, sản phẩm động vật buộc phải tiêu hủy do dịch bệnh động vật.
Tuy nhiên, mức hỗ trợ theo Nghị định này tối đa 40.000 đồng/kg lợn hơi bị tiêu hủy, thấp hơn nhiều so với giá thị trường hiện nay, dao động từ 50.000 - 55.000 đồng/kg dù có bán tháo. Do đó, người chăn nuôi buộc phải lựa chọn phương án bán tháo để đảm bảo thu hồi vốn và giảm thiểu rủi ro. Đồng thời phải cân nhắc kỹ về hiệu quả kinh tế trong bối cảnh thị trường biến động.
Bởi trên thực tế, trong thời gian qua đã có những ách tắc, chưa thông suốt trong thủ tục thực hiện. Người dân khi báo dịch gặp nhiều khó khăn, từ việc huy động lực lượng đến khâu chôn lấp, tiêu hủy đều rất phức tạp. Thủ tục bồi thường cũng rất rườm rà, khiến người dân chậm nhận được tiền.
Điều này tạo ra tình trạng bà con phải chọn phương án nhanh nhất là bán tháo để lấy tiền mặt, tránh rủi ro chứ không khai báo dịch bệnh đầy đủ. Tuy nhiên, điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Đây chính là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ dịch bệnh lan rộng, với hiện tượng dịch đã xuất hiện ở hơn 30 tỉnh thành.
Ông Trọng cũng cho rằng, bên cạnh sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa từ phía chính quyền địa phương, các chính sách hỗ trợ cần kịp thời và mức bồi thường phù hợp hơn thì người dân mới chủ động khai báo, giúp kiểm soát dịch hiệu quả.
“Hiện mức bồi thường chỉ khoảng 40.000 đồng/kg, trong khi chi phí nuôi heo đã lên tới 50.000–55.000 đồng/kg, doanh nghiệp thì khoảng dưới 50.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá bán tháo trên thị trường vẫn cao hơn mức bồi thường nên người dân khó có động lực chờ đợi”, ông Trọng nói.
Đưa ra nhận định về giá lợn hơi và giá thịt lợn từ nay đến cuối năm, ông Trọng cho rằng, rất khó có thể đưa ra được con số chính xác vì giá lợn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau. Nhưng về cơ bản, đàn lợn hiện đang giảm do người dân bán tháo và dịch bệnh làm chết nhiều con. Đáng chú ý là đàn nái, yếu tố quyết định cho sự tái đàn, nếu được duy trì ổn định qua giai đoạn này sẽ tạo nguồn lợn con mới. Tuy nhiên, nếu đàn nái tiếp tục giảm, nguy cơ thiếu hụt nguồn cung trong tương lai sẽ cao hơn, bởi vì chu kỳ tái đàn kéo dài từ 13 - 16 tháng mới có thể có sản phẩm.
Trên cơ sở đó, dự báo tổng đàn lợn sẽ giảm, khiến giá lợn có xu hướng tăng trở lại. Tuy nhiên, mức tăng sẽ không quá đột biến vì thị trường hiện đã mở cửa nhập khẩu lợn và các sản phẩm thay thế như thịt gà, thủy sản có giá mềm hơn. Khi giá thịt lợn tăng quá cao, người tiêu dùng có thể chuyển sang các loại thực phẩm khác. Giá lợn hơi sẽ tăng nhưng chỉ ở mức vừa phải, không thể tăng mạnh như những năm 2020-2021.
Từ đầu năm đến ngày 22/7/2025, cả nước ghi nhận 636 ổ dịch tả lợn châu Phi tại 30 tỉnh, với hơn 43.000 con lợn chết và tiêu hủy, gần bằng 50% cả năm 2024. Dịch bệnh đang gia tăng, đặc biệt ở các tỉnh phía Bắc và duyên hải miền Trung, chủ yếu phát sinh ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ với điều kiện an toàn sinh học kém. Nguy cơ dịch lan rộng trong thời gian tới vẫn rất cao.