Năng lượng tái tạo: Cơ hội bứt phá của Việt Nam trong kỷ nguyên xanh

Việt Nam hiện thực hóa cam kết Net-Zero

Chiều 25/6, trong khuôn khổ Hội chợ triển lãm quốc tế công nghệ năng lượng, môi trường (Entech Hanoi 2025), Diễn đàn chuyển dịch năng lượng Việt Nam năm 2025 đã chính thức khai mạc. Diễn đàn do Sở Công Thương Hà Nội chủ trì, phối hợp cùng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương), Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ Khoa học và Công nghệ) tổ chức.

Theo đại diện Sở Công Thương Hà Nội, diễn đàn nhằm thúc đẩy phát triển công nghệ năng lượng tái tạo, nâng cao năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp Việt Nam và hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net-Zero) theo cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc. Trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển kinh tế mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, nhu cầu năng lượng ngày càng gia tăng.

Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng hóa thạch như than đá, dầu mỏ, và khí đốt vốn đang dần cạn kiệt và gây tác động nghiêm trọng đến môi trường đặt ra thách thức lớn về đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững.

Chuyển dịch năng lượng từ các nguồn hóa thạch sang năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng không chỉ là nhiệm vụ cấp bách mà còn là yếu tố chiến lược để bảo vệ môi trường, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Đình Thắng, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, chuyển dịch năng lượng từ các nguồn hóa thạch sang năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng không chỉ là nhiệm vụ cấp bách mà còn là yếu tố chiến lược để bảo vệ môi trường, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội, việc phát triển hạ tầng, nhất là năng lượng mới, năng lượng sạch và bảo đảm an ninh năng lượng là điều kiện nền tảng để phát triển khoa học, công nghệ và các ngành công nghiệp chiến lược của đất nước.

Ông Nguyễn Đình Thắng tin tưởng, với sự tham gia nhiệt tình và đóng góp ý kiến của các đại biểu, diễn đàn sẽ đạt được những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc thực hiện các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu, đặc biệt là cam kết tại COP26.

Xe xanh không chỉ là công nghệ

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Trần Lê Phương, Phó Tổng Giám đốc Đối ngoại VinFast cho hay, biến đổi khí hậu ngày càng tác động rõ nét đến đời sống kinh tế - xã hội toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Việt Nam đã thể hiện cam kết mạnh mẽ qua việc cam kết mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Một trong những lĩnh vực quan trọng nhất cần được chuyển đổi để hiện thực hóa mục tiêu này chính là giao thông vận tải, ngành hiện chiếm khoảng 23% tổng lượng CO2 toàn cầu. Riêng tại Việt Nam, đến năm 2024, ngành giao thông phát thải khoảng 55 triệu tấn CO2, chiếm hơn 20% tổng phát thải quốc gia.

Tại các đô thị lớn, mật độ phương tiện cá nhân cao, hoạt động giao thông không chỉ là nguyên nhân gây phát thải khí nhà kính mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí, sức khỏe cộng đồng và chất lượng sống đô thị.

“Chuyển đổi sang giao thông xanh không còn là một xu hướng, mà là yêu cầu cấp thiết và không thể trì hoãn. Nhưng đây cũng không phải một bài toán dễ giải. Chuyển đổi xanh trong giao thông không chỉ đòi hỏi thay đổi phương tiện, mà còn phải đồng bộ hạ tầng, chính sách, mô hình kinh doanh và cả hành vi tiêu dùng. Điều đó đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ và đồng hành liên tục giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân”, ông Trần Lê Phương nhấn mạnh.

Để tiến trình chuyển đổi giao thông xanh đạt được quy mô lớn hơn và tốc độ cao hơn, Phó Tổng Giám đốc Đối ngoại VinFast đề xuất một số giải pháp:

Thứ nhất, cần có chính sách quốc gia về giao thông điện hóa với tầm nhìn dài hạn, trong đó xác lập các mốc bắt buộc chuyển đổi phương tiện tại từng nhóm ngành như logistics, taxi, xe công vụ, xe buýt, xe cá nhân. Đây cũng là kinh nghiệm thành công của nhiều quốc gia trên thế giới.

Thứ hai, thúc đẩy mạnh mẽ việc hướng tới giao thông không phát thải tại các đô thị lớn, ưu tiên cấp phép hoạt động cho doanh nghiệp sử dụng phương tiện xanh, quy hoạch khu vực cấm xe xăng trong các tuyến phố trung tâm hoặc giờ cao điểm.

Thứ ba, có chính sách tài chính hỗ trợ người dân đổi xe, thông qua các quỹ chuyển đổi xanh, chương trình vay ưu đãi hoặc liên kết ngân hàng, tổ chức tín dụng triển khai gói trả góp linh hoạt, không cần chứng minh thu nhập đối với tài xế dịch vụ.

Thứ tư, đẩy mạnh truyền thông và giáo dục cộng đồng, giúp thay đổi nhận thức, từ chỗ xem xe điện là xu hướng sang nhìn nhận là lựa chọn thông minh, tốt cho môi trường, kinh tế cá nhân và hình ảnh quốc gia.

Theo ông Trần Lê Phương, chuyển đổi giao thông xanh không chỉ là giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, mà còn là cơ hội để chúng ta định nghĩa lại chuẩn mực sống đô thị, xây dựng những thành phố thông minh, không phát thải, lấy con người và môi trường làm trung tâm phát triển.

“Với vai trò là doanh nghiệp tiên phong, Vingroup sẽ tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, hạ tầng và các chính sách hỗ trợ để đưa phương tiện xanh đến gần hơn với mọi người dân. Chúng tôi cũng mong muốn nhận được sự đồng hành chặt chẽ hơn từ các cấp chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội và toàn cộng đồng để tạo nên một hệ sinh thái giao thông xanh thực sự toàn diện và bền vững”, Phó Tổng Giám đốc Đối ngoại VinFast bày tỏ.

Entech Hanoi được tổ chức đầu tiên vào năm 2009. Hội chợ tập trung giới thiệu các sản phẩm, công nghệ trong lĩnh vực năng lượng và môi trường đã thu hút sự quan tâm, tham gia của các doanh nghiệp của trong nước và quốc tế. Qua các năm tổ chức, hội chợ được Bộ Công Thương đánh giá là hội chợ lớn nhất toàn quốc trong lĩnh vực năng lượng và môi trường.