Người giàu nhất Việt Nam sẵn sàng dốc hết tiền vào giấc mơ xe điện

Với người đã cam kết đầu tư 2 tỷ USD vào một startup xe điện đầy thách thức của Việt Nam, tỷ phú Phạm Nhật Vượng trông điềm tĩnh một cách lạ thường, tờ Bloomberg viết.

Hãng xe điện của ông, VinFast, chỉ mới sản xuất chiếc xe đầu tiên cách đây 5 năm. Giờ đây, họ đang cạnh tranh với những tên tuổi lớn như Tesla và Hyundai trong nỗ lực xâm nhập thị trường xe điện Mỹ, đồng thời mở rộng sang các quốc gia từ Ấn Độ đến Indonesia.

Khi được hỏi về việc sẽ tiếp tục hỗ trợ dự án này bao lâu, người đàn ông giàu nhất Việt Nam khẳng định chắc nịch: “Cho đến khi tôi hết tiền”.

Tỷ phú Vượng (55 tuổi), sở hữu khối tài sản trị giá 5.3 tỷ USD, tự tin rằng ông có thể dẫn dắt công ty đến thành công, bất chấp một số khó khăn ban đầu và ngay cả khi những gã khổng lồ toàn cầu như Toyota Motor và Volkswagen AG đang gặp quá nhiều thách thức trong ngành xe điện.

VinFast có lẽ được biết đến nhiều nhất với màn ra mắt ngoạn mục trên thị trường chứng khoán Mỹ hồi tháng 8 năm ngoái. Thời gian đầu, cổ phiếu VFS của VinFast tăng vọt 700%, nhưng sau đó quay đầu giảm mạnh. Việc chỉ khoảng 2% cổ phiếu VinFast được giao dịch trên sàn cũng dễ khiến giá cổ phiếu biến động khó lường. Mặc dù vậy, ông Vượng, người sở hữu trực tiếp và gián tiếp gần 98% cổ phần tại VinFast, chưa có ý định tăng số lượng cổ phiếu giao dịch công khai.

“Chúng tôi không quan tâm đến giá cổ phiếu hiện tại và không vội vàng đưa thêm cổ phiếu ra thị trường”, ông Vượng khẳng định. “Số lượng cổ phiếu tự do không ảnh hưởng đến các nhà đầu tư lớn và dài hạn”.

Chặng đường đầy chông gai 

VinFast vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức để trở thành một thương hiệu toàn cầu và có lợi nhuận. Các đối thủ cạnh tranh từ Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu xe điện giá rẻ, trong khi Tesla buộc phải giảm giá trong bối cảnh sự quan tâm đến xe điện giảm sút. Đợt ra mắt ban đầu của VinFast tại Mỹ gặp nhiều khó khăn với những đánh giá có phần gay gắt, nổi bật là các sự cố với đèn xi-nhan và hệ thống điều hòa không khí.

Ngành công nghiệp xe điện đầy rẫy những ví dụ về các tỷ phú đã cố bắt chước những gì Elon Musk đã làm với Tesla, nhưng thất bại. Chẳng hạn, Evergrande New Energy Vehicle Group, hãng xe điện được hậu thuẫn bởi tỷ phú Trung Quốc Hứa Gia Ấn, là một ví dụ như thế. Từng được định giá cao hơn cả Ford Motor và General Motors, công ty này đã gặp khó khăn khi công ty mẹ Evergrande khủng hoảng thanh khoản vào năm 2021. Hiện hãng xe điện này đang được đàm phán về khả năng bán lại cho người khác.

VinFast chỉ giao được 9,689 xe trong 3 tháng đầu năm, chưa đạt mục tiêu 100,000 xe cho cả năm. Trong năm 2023, họ đã bán chưa đến 35,000 xe vào năm 2023, phần lớn cho GSM – công ty taxi thuộc sở hữu của ông Vượng.

Vingroup, các công ty con và các bên cho vay ở ngoài đã cấp cho VinFast khoảng 12.9 tỷ USD để tài trợ cho chi phí hoạt động và đầu tư vốn từ năm 2017 đến tháng 3/2024. Hiện VinFast đang xây dựng nhà máy ở Bắc Carolina (Mỹ), đã động thổ một nhà máy ở Ấn Độ và có kế hoạch mở một cơ sở ở Indonesia. Ngoài ra, hãng xe điện biểu tượng của Việt Nam cũng đang sở hữu một nhà máy lớn ở Hải Phòng.

Ngồi trước một bức tranh treo tường khổ lớn mô tả dãy núi huyền bí trong lần phỏng vấn hiếm hoi, ông Vượng mặc bộ vest xanh và cà vạt đỏ, dường như không bị khuất phục trước những thách thức trước mắt.

Ông khởi đầu ngày mới bằng việc chơi với các cháu. “Tôi vẫn ngủ 8 tiếng mỗi đêm mà không lo lắng gì”, nhà sáng lập kiêm CEO VinFast cho biết. “VinFast sẽ sớm đạt điểm hòa vốn và có thể tự đứng trên đôi chân của mình”, ông nói.

Là một người có phần khép kín, ông Vượng có lẽ là nhà lãnh đạo doanh nghiệp có ảnh hưởng nhất tại Việt Nam. Tập đoàn Vingroup của ông đi đầu trong thị trường bất động sản Việt Nam và chạm đến cuộc sống của hầu như mọi người Việt Nam thông qua các đơn vị tiêu dùng, bất động sản, trung tâm thương mại và trường học của mình.

Một phần động lực của ông khi thúc đẩy VinFast là mong muốn nâng cấp ngành sản xuất của Việt Nam vượt xa việc sản xuất giày và lắp ráp điện tử cho các công ty nước ngoài. Ông cũng muốn sử dụng công ty của mình để giúp giải quyết biến đổi khí hậu bằng cách sản xuất xe điện.

“VinFast không chỉ là một dự án kinh doanh, mà còn là một dự án cống hiến,” ông nói.