Cách Elon Musk cứu X khỏi bờ vực, 'hô biến' định giá tăng gấp 10 lên 100 tỷ USD

Đám đông các nhà đầu tư tụ tập tại văn phòng New York của Morgan Stanley để nghe bài chào hàng của X. Điện thoại di động không được phép sử dụng tại sự kiện. Khán giả cũng được yêu cầu ngồi yên cho đến khi Tổng giám đốc điều hành X Linda Yaccarino và một số người khác rời khỏi phòng. Họ không trả lời bất kỳ thắc mắc nào.

Các ngân hàng đã lên kế hoạch bán 3 tỷ USD nợ của X với giá 0.95 USD trên mỗi USD, nhưng cuối cùng lại bán hơn 10 tỷ USD với giá còn cao hơn. Đây là minh chứng cho khả năng đưa các nhà quảng cáo trở lại nền tảng của X, một phần không nhỏ là nhờ sự gần gũi của Elon Musk với Tổng thống Donald Trump.

Ngoài ra, hỗ trợ cho việc bán nợ là niềm tin X một ngày nào đó sẽ sáp nhập với xAI của Musk. Trong các cuộc họp riêng với Phố Wall, các giám đốc điều hành của X cho biết khả năng cao nền tảng truyền thông xã hội này cuối cùng có thể sáp nhập với công ty trí tuệ nhân tạo của Musk, công ty sản xuất chatbot Grok.

Đúng là vậy!

Mới đây nhất, Musk thông báo ông đang sáp nhập X với xAI trong một thỏa thuận định giá công ty mới ở mức hơn 100 tỷ USD. Quyết định đánh dấu một loạt sự kiện - một số mang tính chiến lược, số khác là may mắn, từ đó đưa Musk tiến gần hơn đến mục tiêu lâu dài là biến X thành một siêu ứng dụng - nơi mọi người có thể chia sẻ tin tức, thanh toán hóa đơn và giải trí. Công ty kết hợp ban đầu tập trung kết hợp chatbot Grok của xAI vào X—khiến nó trở nên trung tâm hơn đối với trải nghiệm ứng dụng, tương tự như cách Google tích hợp các tính năng AI trên đầu tìm kiếm.

“Tương lai của xAI và X đã hoà thành một. Hôm nay, chúng tôi chính thức kết hợp dữ liệu, mô hình, khả năng tính toán, phân phối và nhân tài”, tỷ phú cho biết trên tài khoản X, kỳ vọng việc sáp nhập sẽ mở ra một tương lai với tầm ảnh hưởng khổng lồ.

Do cả hai công ty đều là tư nhân và được Elon Musk kiểm soát hoàn toàn, giao dịch trên có thể chỉ là một sự hoán đổi cổ phiếu, khi các nhà đầu tư X được trả bằng cổ phiếu xAI. Hai công ty có một số nhà đầu tư chung, bao gồm các quỹ đầu tư mạo hiểm Andreessen Horowitz và Sequoia Capital, Fidelity Management, Vy Capital và Kingdom Holding Co.

Musk đã vay 13 tỷ USD để hoàn thành việc mua lại Twitter vào năm 2022. Phong cách quản lý đầy tranh cãi sau đó khiến doanh thu công ty này giảm xuống còn 3 tỷ USD vào năm 2023 từ mức khoảng 4,6 tỷ USD vào một năm trước. Đến đầu năm 2023, công ty quản lý tài sản Fidelity chỉ định giá X ở mức ⅓ khoản tiền Musk đã chi ra để thâu tóm nền tảng.

X nhận được sự hỗ trợ từ xAI, công ty khởi nghiệp mà Musk thành lập vào mùa xuân năm 2023 để cạnh tranh với OpenAI. Công ty nhận được 25% cổ phần trong công ty mới như một khoản bồi thường cho việc cung cấp chip và phần cứng quan trọng nhằm xây dựng các mô hình AI.

Cổ phiếu nhanh chóng trở thành một trong những tài sản giá trị nhất trên bảng cân đối kế toán của X khi định giá của công ty khởi nghiệp này tăng vọt. Sự gần gũi giữa Musk và ông Trump đã thuyết phục một số nhà quảng cáo quay lại.

Musk và các cố vấn của ông đã nghĩ đến việc đưa X và xAI sát lại gần nhau từ lâu. Với sự lên ngôi của Musk sau cuộc bầu cử, X có cách tiếp cận mới để thúc đẩy chi tiêu quảng cáo.

Câu chuyện xoay quanh vận may của X khiến Musk nhìn thấy cơ hội bán hàng tỷ USD nợ của X. Các nhà đầu tư bao gồm Pimco và Citadel đã đồng ý mua 5,5 tỷ USD nợ với giá 0.97 USD trên mỗi USD, cao hơn nhiều so với 3 tỷ USD mà các ngân hàng đã lên kế hoạch bán.

Vào thời điểm đó, X và xAI ngày càng gắn bó chặt chẽ với nhau. X nắm giữ 10% cổ phần trong xAI (giảm từ 25% do huy động vốn) và công ty AI đã trả hàng trăm triệu USD cho công ty truyền thông xã hội để đào tạo các mô hình dựa trên dữ liệu của X. Điều đó giúp X thanh toán các hóa đơn của mình.

Ý tưởng đưa hai công ty lại với nhau ngày càng hợp lý hơn. Dòng tiền ngày càng tăng của X từ các nhà quảng cáo quay trở lại đồng nghĩa với việc xAI có thể sử dụng số tiền đó để giúp tài trợ cho các khoản đầu tư cần thiết vào trung tâm dữ liệu.

Vào đầu tháng 3, X huy động được khoảng 900 triệu USD từ các nhà đầu tư mới. Việc huy động vốn đã thiết lập lại giá trị, đưa công ty trở lại mức giá khi Musk biến Twitter trở thành công ty tư nhân.

Ngay trước khi thông tin sáp nhập được công bố, Musk đã phát biểu tại một hội nghị thượng đỉnh tổ chức tại Big Sky, Mont., kể lại những ngày đầu sau khi ông mua lại Twitter. Ông khoe khoang với đám đông bao gồm Ivanka Trump, cựu CEO của Alphabet Larry Page, CEO của OpenAI Sam Altman và ông trùm tiền điện tử của Trump David Sacks rằng định giá X đã cao hơn nhiều.

Được biết, hầu hết doanh thu của xAI đến từ chính mạng lưới công ty của Musk. Sản phẩm chính của xAI—chatbot Grok—chỉ dành cho những người đăng ký mạng xã hội X của ông.

Với X và xAI, Musk đang dựa vào công nghệ và dữ liệu chồng chéo để giúp khởi động công ty AI, từ đó đưa X đến gần hơn với kiểu ứng dụng mà ông cho là sẽ cung cấp cả tính năng nhắn tin, ngân hàng kỹ thuật số, giải trí video…Daniel Newman, nhà phân tích công nghệ kiêm giám đốc điều hành của The Futurum Group, cho biết: “Chúng tôi biết tương lai của các nền tảng xã hội sẽ bị tác động đáng kể bởi AI tổng quát. Elon Musk coi xAI là chất xúc tác để truyền tải AI sáng tạo trong khi vẫn duy trì sự tập trung vào nền tảng ít bị kiểm duyệt”.

Hợp tác chặt chẽ với xAI có thể tạo thêm điểm sáng cho X. Sự bùng nổ về AI tạo ra cơn sốt tại Thung lũng Silicon. X đang phải đối mặt với tình hình tài chính khó khăn và có thể tận dụng xu hướng mới để giảm bớt gánh nặng kinh tế.

Musk nhìn thấy cơ hội hợp tác giữa X và xAI ngay sau khi mua nền tảng. Ban đầu, ông dự định ươm tạo công ty khởi nghiệp AI bằng cách cung cấp chỗ ở cho một số nhân viên Twitter, song sau đó lại quyết định biến xAI thành một công ty khởi nghiệp mới mẻ.

Brian Quinn, giáo sư luật doanh nghiệp của Đại học Boston, cho biết đây chính là một thiết lập hấp dẫn đối với bất kỳ nhà đầu tư tiềm năng nào vào xAI. “X thực sự không phải là gu của các nhà đầu tư mạo hiểm, nhưng AI thì có”.

Đây không phải là lần đầu tiên Musk sáp nhập hai tổ chức của mình. Vào năm 2016, Tesla đã mua lại SolarCity với giá 2,6 tỷ USD. Công ty lắp đặt năng lượng mặt trời được thành lập bởi anh em họ của ông, Lyndon và Peter Rive, và được tài trợ bởi Musk, người giữ chức chủ tịch hội đồng quản trị.

Theo: WSJ, CNBC

Theo Vũ Anh